Γιάννης: Χαίρομαι πολύ που σε γνωρίζω. Ήθελα να σου κάνω κάποιες ερωτήσεις για τα κομμάτια σου. Διαπιστώνω πως υπάρχει ένα συγκεκριμένο εσωτερικό, σχεδόν μυστικιστικό κομμάτι στα τραγούδια και την ερμηνεία σου. Μίλησέ μας για αυτό εάν θέλεις. Αυτή η μουσική δεν ανήκει σε κανένα από τα σύχρονα ρεύματα με ξεκάθαρο τρόπο, αλλά έχει κάτι το ξεχωριστό.
Εugene: Λοιπόν, χμ, ενδιαφέρον. Πάντα αγαπούσα να ακούω φολκ μουσική, από όλα τα μέρη της γης και να εξερευνώ τις παραμέτρους της. Αυτή έχει μια συγκεκριμένη αξία καθώς έρχεται από τις ρίζες όλων των πολιτισμών. Μαζί με την ομορφιά αντανακλά και τον φόβο, τις προλήψεις και όλα τα υπόλοιπα. Αυτό για εμένα είναι μια μεγάλη υπόθεση έμπνευσης. Μερικές φορές αυτό κάνει, τόσο εμένα όσο και την μουσική μου, να μοιάζουμε παράξενοι., έτσι μου φαίνεται, δεν ξέρω. Φυσικά μιλάω και για πνευματικά στοιχεία ευθέως. Με μια συγκεκριμένη στάση και άποψη, είτε αυτή είναι μιά θετική άποψη, είτε μια αρνητική θέση, οτιδήποτε. Αυτό δεν ξέρω απολύτως κατά πόσο κάνει την μουσική μου ποπ, ή κάτι άλλο, αλλά δεν μπορώ να παραβλέψω, πως όλα αυτά τα στοιχεία την συνθέτουν.
Γ. Πώς ήταν για σας να μεγαλώνετε και να δημιουργείτε στο Ντένβερ του Κολοράντο; Μια ιδιόμορφη περιοχή. Πώς ήταν να εξερευνείτε και να ανακαλύπτετε τι βρισκόταν κάτω από την επιφάνεια των φαινομένων; Πώς είναι το να ροκάρεις έχοντας αυτή τη συγκεκριμένη προσέγγιση για τα πράγματα;
E. Τα πάντα στο να μεγαλώνεις στο Ντένβερ έχουν να κάνουν με την επίδραση της εκκλησίας. Έτσι ήταν για μένα τουλάχιστον. Τα πάντα. Η καθημερινότητα, αλλά και η μουσική, ακόμα και το rock and roll συγκεκριμένα, είχε να κάνει με αυτή την επίδραση. Την ίδια στιγμή όμως τα πάντα είχαν να κάνουν και με την εξέγερση μας απέναντι στους τρόπους και στις στάσεις αυτού που εκπροσωπούσαν οι γονείς μας. Σαν μια γενική διάθεση φυσικά. Κάπως έτσι είναι και το θέμα και η μουσική του νέου άλμπουμ. Επανάσταση ενάντια στην επανάσταση αυτού του είδους.
Γ. Ήμουν έτοιμος να το αναφέρω αυτό...
Ε. Φυσικά. Το να εξεγείρεσαι ενάντια στην εξέγερση, και να συνεχίζω να το κάνω αυτό με όλους τους τρόπους που το έκανα, χωρίς να γνωρίζω ακριβώς εάν αυτοί οι τρόποι είναι επιτυχημένοι (γελάει).
Γ. Το να είσαι επιτυχημένος είναι μιά πολύ σχετική έννοια, αν θέλεις την γνώμη μου για αυτό. Είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω πολλές από τις συναυλίες σου στο παρελθόν, με τους 16 horsepower, και χωρίς τους 16 horsepower. Mε τους Wovenhand είχα την αίσθηση πως είναι σαν να χάνεσαι μέσα στην επαφή με το κοινό σου. Τι είναι για εσένα η ζωντανή παρουσίαση; Τι είναι το να ερμηνεύεις live; Μοιάζει σαν να είναι μια ιδιαίτερη προσπάθεια για το πώς να λειτουργήσει η μουσική και πώς οι στίχοι και γενικότερα σου δίνεται η εντύπωση μιας πολύ ευαίσθητης προσπάθειας. Κατά την γνώμη μου έχει το ίδιο βάρος με τις ηχογραφημένες σας δουλειές και την προσπάθεια που κάνετε εκεί. Τι είναι για εσένα όμως;
Ε. Έχουμε πολλά και διαφορετικά θέματα και κομμάτια, κομμάτια όπου ακόμα και τα όργανα διαφέρουν πολύ και που παρουσιάζονται με συγκεκριμένη σειρά και όχι αλλιώς. Με συγκεκριμένη σειρά, τύπους κιθάρας και κουρδίσματα. Μερικά έχουν τόσο περίεργες ενορχηστρώσεις και κουρδίσματα, που φαίνονται σαν να έχουν σημασία μονάχα για εμένα. Αυτές οι κιθάρες κατευθύνουν και καθορίζουν τα κομμάτια. Χτίζουν το περιβάλλον γύρω από αυτά και τα θέματα τους. Όταν τραγουδώ αυτά τα κομμάτια, βρίσκομαι ταυτόχρονα και στα τοπία που περιγράφουν! Έτσι ακριβώς είμαι ικανός να θυμάμαι τους στίχους, να τα βιώνω και να τα περιγράφω. Έτσι δημιουργώ. Στην πραγματικότητα, το κάθε κομμάτι δουλεύει πάνω σε ΕΜΕΝΑ και με διαμορφώνει, αντί να συμβαίνει το αντίστροφο. Έτσι φτάνω στο κομμάτι που λέγεται ζωντανή ερμηνεία και έτσι αυτή βγαίνει άνετα ενώ δεν θα συνέβαινε το ίδιο σε άλλη περίπτωση, καθώς είναι μια πολύ δύσκολη υπόθεση και μάλιστα πολύ πιεστική.
Γ. Είναι σαν να υπάρχει ένα συγκεκριμένο πνεύμα επομένως σε κάθε τραγούδι,το οποίο εισβάλλει και σε κυριέυει και σε ωθεί στο να το «μιλήσεις» προς το κοινό.
Ε. Ναι, κάπως έτσι. Ό,τι το τραγούδι έχει να πει σε εμένα και ο τρόπος που την ΚΑΘΕ ΣΤΙΓΜΗ αυτό σχετίζεται με εμένα, ο τρόπος που μου μιλάει σε όποια πόλη και να βρίσκομαι, ή κάτω από οποιαδήποτε πνευματική κατάσταση. Έτσι είναι το ίδιο τελικά το οποίο με ωθεί, στο να μην το βαρεθώ, αλλά να είναι ίδιο αλλά και διαφορετικό την κάθε φορά που το ερμηνεύω.
Γ. Θα ήθελα να μου πεις κατά προέκταση περισσότερα για το νέο σας lp, ειδικά για αυτό το σημείο που ανέφερες πιο πριν πως για σένα αντιπροσωπέυει μια εξέγερση ενάντια στην εξέγερση. Είναι κάπως σαν να περιγράφεις έναν χαρακτήρα σαν και αυτόν του βιβλίου της Ούρσουλα Λεγκέν, «Ο Αναρχικός των δύο κόσμων». Ο κεντρικός χαρακτήρας του βιβλίου, λέει κάποια στιγμή «...η επανάσταση με περιτρυγυρίζει αλλά έπρεπε να πάω πιo πέρα και έτσι, ενώ όλη η επαναστατημένη μου κοινωνία έκανε ένα βήμα εμπρός σε σχέση μετην καταπιεστική πραγματικότητα του παρελθόντος, εγώ έκανα δύο και έτσι έμεινα μόνος». Είναι σαν να υπάρχει μια συγκεκριμένη ευγένεια μέσα στην καρδιά κάποιου μοναχικού τύπου, ο οποίος αφού βυθίζεται στην ίδια την αίσθηση της μοναχικότητας συνθέτει ένα τραγούδι, γράφει ένα ποίημα, ή ζωγραφίζει έναν πίνακα.
Ε. Δεν ξέρω. Δεν είμαι πολύ εξοικειωμένος με αυτό το βιβλίο γιατί δεν το έχω διαβάσει. Έχω υπάρξει όμως εξεγερμένος απέναντι στο καθετί σχεδόν...συνεχώς απέναντι σε κάτι ώστε ταυτόχρονα να δημιουργούνται οι προυποθέσεις να μην είμαι απέναντι σε κάτι άλλο…(γελάει).
Γ. Και πού είναι η μοναχικότητα σε αυτό;
Ε. Υπάρχει, γιατί έξω από το έλεος του Θεού, έξω από την πλήρωση της παρουσίας Του, το μήνυμα του Χριστού, είναι πως έξω από αυτή την παρουσία, δεν μπορείς ποτέ να ολοκληρώσεις την Επανάσταση. Όταν οι άνθρωποι μέσα στην διαρκή αναταραχή της εξέγερσης τους φτάνουν να το κατανοήσουν αυτό, τότε έχουμε την ουσιαστική σημασία της ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ. Τότε, υπάρχει αυτό που λέγεται στον χριστιανισμό Communion. Εκείνη είναι η στιγμή που βιώνεις ολοκληρωτικά πλέον και χωρίς αμφιβολία, πως μέσα στην τεράστια αναταραχή, υπάρχει ένα σημείο ηρεμίας. Και τότε είναι η στιγμή που καταλαβαίνεις τι σημαίνει Θεός, και όλη αυτή η άγρια επίθεση τόσο πρός το εξωτερικό σου περιβάλλον όσο και προς το εσωτερικό σου καταλαγιάζει. Είναι ενδιαφέρον όταν βιώνεται (γελάει), πολύ έντονο και ενδιαφέρον.
Γ. Είχες συμμετάσχει στην περιοδεία επανένωσης των Crime and the city solution, το 2012. Είχες κατ' επέκταση γνωριστεί από κοντά με τον Αlexander Hacke (των C.A.T.C. Solution και Einsturzende Neubauten) και είχατε δουλέψει μαζί. Θα ήθελες να μου περιγράψεις την εμπειρία σου; Είχα την ευκαιρία να έχω κι εγώ μια συνέντευξη από αυτόν πριν κάποια χρόνια. Θα έλεγα πώς το εσωτερικό στοιχείο είναι και σε αυτόν παρόν. Μπορέσατε να το επικοινωνήσετε;
Ε. Τον βλέπω συχνά, και θεωρώ πως είναι μια εξαιρετικά ισχυρή και δημιουργική προσωπικότητα. Μου αρέσει να βρίσκομαι κοντά του και έχω μάθει πολλά από αυτόν. Ηχογραφήσαμε μαζί και κάναμε και μουσική μαζί. Είχαμε βρεθεί και πρόσφατα. Ήταν φαν και των δύο συγκροτημάτων προτού ενταχθεί σε αυτά. Δεν έχει την στάση ενός «μεγάλου δημιουργού» που απλά προτείνει τις ιδέες του και οι άλλοι αφού υποκλίνονται σε αυτές ακολουθούν. Είναι πολύ χαρούμενος όταν συμμετέχει σε κάτι τόσο ενδιαφέρον και οι άλλοι σέβονται και ακούν την γνώμη του. Είμαι κι εγώ κάπως έτσι.Ένα άτομο, που του αρέσει η δημιουργία και το να προσφέρει αυτή την δημιουργία στο κοινό, ανοίγοντας κάποιους ορίζοντες επικοινωνίας μαζί του. Και των δυο μας οι προσπάθειες, αντανακλούν αυτή τη στάση. Έτσι, νιώθω πολύ χαρούμενος που έχω δουλέψει μαζί του, και έχουμε μοιραστεί στιγμές δημιουργίας.
Γ. Θεωρείς πώς η δουλειά σου στο τελευταίο άλμπουμ, είναι η κατάδυση στο εκστατικό στοιχείο;. Ένα άλμα προς αυτό; Φυσικά, το έχεις κάνει αυτό και σε άλλες δουλειές σου, αλλά τώρα μιλάμε για κάτι πολύ ξεχωριστό.
Ε. Τα τραγούδια που μπήκαν σε αυτό το άλμπουμ έχουν μια πολύ ειδική αισθαντικότητα και νόημα. Ένα ιδιαίτερο υπόρρητο αίσθημα διείσδυσης στα φαινόμενα του κόσμου.
Γ. Κλείνοντας, θα ήθελα να σε ρωτήσω τι σημαίνει για εσένα η Αγάπη. Είναι μια ερώτηση με την οποία πάντοτε τα τελευταία 25 χρόνια κλείνω τις συνεντεύξεις μου. Μπορείς να απαντήσεις όπως νιώθεις. Άμεσα. Όσο πιο άμεσα γίνεται.
Ε. Η Αγάπη; Πιστεύω πως η Αγάπη έχει να κάνει με τη Συγχώρεση...με την Συγχώρεση.
Γ. Σε ευχαριστώ πάρα πολύ! Ελπίζω να έχεις ένα καταπληκτικό live, στις 8 Οκτώβρη.
Γιάννης Ραουζαίος
Οι WOVENHAND θα εμφανιστούν στο fuzz στις 8/10 , με support τους ΜΟΑ BONES.