Την περασμένη Τετάρτη βρεθήκαμε στο BIOS (Πειραιώς 84), και παρακολουθήσαμε την «Κακή Πίστη» του Μιχάλη Μαθιουδάκη. Ο Μιχάλης Μαθιουδάκης είναι ηθοποιός και έχει συνεργαστεί με τις ομάδες Άσκηση, Pequod, blitz. To 2013-2014 παρουσίασε το πρώτο του stand - up με τίτλο «the heart of man» σε διάφορα μπαρ και θέατρα της Αθήνας. Έχει βραβευτεί με το πρώτο βραβείο κοινού και επιτροπής στο 3ο Stand - Up Comedy Festival. Η «Κακή Πίστη» παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο πλαίσιο του Bob Theatre Festival τον Μάιο του 2014 στο BIOS.
- Χρησιμοποιείς για την κακή πίστη τον ορισμό της εξαπάτησης του ίδιου μας του εαυτού. Θεωρείς ότι τα ψέματα στα οποία βασιζόμαστε για να προχωράμε είναι καλό να ξεδιαλύνονται ή η λειτουργικότητά τους είναι τέτοια που τα καθιστά απαραίτητα;
Είναι ξεκάθαρο για μένα ότι θα πρέπει να ξεδιαλύνονται. Όταν έγραφα την «Κακή Πίστη» με διακατείχε ένα μένος για την προηγούμενη γενιά. Αν κάποιος με ρωτούσε τότε: «Ρε Μιχάλη γιατί δεν ασχολείσαι με τη ζωή σου; Τι σε νοιάζει και τα γράφεις αυτά;» θα του απαντούσα πως δεν ξέρω! Με βολεύει να θεωρώ ότι αυτή φταίει. Προσπαθώ να κρατήσω μία ισορροπία, να καταλάβω και εγώ ο ίδιος, ότι τα κείμενά μου είναι η κακή μου πίστη! Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν πιστεύω πως ισχύουν αυτά που λέω, ότι η ελληνίδα μάνα δεν ευθύνεται για το μικροαστισμό που κουβαλάμε.
- Κάποια πράγματα μπορεί να μην οφείλονται στο μικροαστισμό, αλλά να σημαίνουν απλώς ότι μεγαλώνουμε;
Ναι, δεν ξέρω. Σίγουρα μεγαλώνοντας κάτι έχει αλλάξει μέσα σου, αλλά δεν μπορείς να καταλάβεις τι. Μπορεί να είναι μικροαστικά κατάλοιπα και ψυχαναγκασμοί ή απλώς ότι μεγαλώνεις και τότε εκδηλώνονται. Συμβαίνουν και τα δύο.
- Η απεμπλοκή από τα οικογενειακά και κοινωνικά στερεότυπα που μας καθορίζουν εξυπηρετείται καλύτερα μέσω της διακωμώδησής τους; Τουλάχιστον για το ευρύ κοινό.
Το εύχομαι να συμβαίνει αυτό! Αυτό για μένα αποτελεί μορφή αυτοέκφρασης. Όμως ποτέ η τέχνη δεν κατάφερε να αλλάξει τον κόσμο. Ίσως τον κάνει πιο όμορφο ή παρηγορεί τους ανθρώπους. Δεν έχω στόχο να προβληματίσω, θέλω απλώς να συνδεθεί ένας άνθρωπος μαζί μου κατά το μήκος της διαδρομής της παράστασης.
- Παρατηρείς στην παράσταση ότι η γλώσσα είναι αυτή που ταυτόχρονα αποτυπώνει αλλά και διαμορφώνει τον τρόπο σκέψης μας. Τι ρόλο παίζει για εσένα;
Η γλώσσα είναι η σκέψη μας! Όσο καλύτερα τη χρησιμοποιείς, τόσο καλύτερα μπορείς να διατυπώνεις και τη σκέψη σου. Όσο μεγαλύτερο εύρος υπάρχει στα εργαλεία που διαθέτεις για να εκφράζεσαι, τόσο πιο λεπτή σκέψη μπορείς να διαμορφώσεις. Για παράδειγμα όταν εγώ στην παράσταση μιλάω για το σύνθετο (το έπιπλο), το γεγονός ότι χρησιμοποιώ τη συγκεκριμένη λέξη σε οδηγεί και εσένα να ανακαλέσεις τι συμβολίζει αυτό το έπιπλο.
Η γλώσσα όμως είναι και κοινωνικά φορτισμένη…
Βέβαια.. Μέσω της γλώσσας περνάνε εξάλλου και τις ενοχές και το συντηρητισμό οι γονείς στα παιδιά.
- Πώς εξηγείς ότι κάποια αστεία ακούγονται καλύτερα στα αγγλικά;
Νομίζω ότι οι άνθρωποι συνδέονται με τη γλώσσα με τρόπο βιωματικό. Οπότε όταν διατυπώνεις ένα αστείο στα ελληνικά, που έχει γεννηθεί από το ελληνικό σου μυαλό, ένας Έλληνας συνδέεται με αυτό γιατί έχουμε κοινή αναφορά. Όταν μεταφράζεις ένα αστείο, του αφαιρείς ένα μεγάλο μέρος αυτής της ιδιότητας, γιατί παύει να κουβαλά αυτό το βίωμα. Υπάρχουν βέβαια αστεία έξυπνης κατασκευής, ανεκδοτολογικού χαρακτήρα που, αν μεταφραστούν, μπορεί να διατηρηθεί το κωμικό στοιχείο.
Βασικό χαρακτηριστικό της παράστασης είναι το γλυκόπικρο στοιχείο…
Αν βγαίνει κάποιο βάθος σε αυτό το stand-up οφείλεται καθαρά στο ότι οι άνθρωποι που συναναστρεφόμουν με κρατούσαν, και καλά έκαναν, τώρα το καταλαβαίνω, να μην παρατραβάω το αστείο, να μην το ξεφτιλίζω. Με έμαθαν να κοντράρω το κωμικό στοιχείο και έτσι έρχεται μία ισορροπία.
Ποιες είναι οι επιρροές σου;
Το πρώτο κομμάτι της παράστασης με τις λέξεις και τις συνδέσεις που κάνουμε εξαιτίας τους, προέκυψε ενώ έβλεπα George Carlin. Περιέγραφε πώς εμείς οι δυτικοί φτιάχνοντας πιο ευγενικές τις διατυπώσεις μας κρύβουμε την αλήθεια. Ορμώμενος από αυτό θέλησα να μάθω την τεχνική του, να λειτουργήσω όπως εκείνος.
- Το κομμάτι με το «νεράκι» μας θύμισε έντονα τον Andy Kaufman…
Με τιμάει πολύ αυτό! Αυτό το κομμάτι το έκανα επίτηδες, για να βάλω τρικλοποδιά στον εαυτό μου. Είναι η πλήρης υπονόμευση του πράγματος. Δεν ήθελα ο θεατής να μπει στη διαδικασία του ότι τώρα σπάμε πλάκα. Ήθελα να νιώσει μετέωρος. Προκειμένου να γίνει αυτό πρέπει να μπω και εγώ σε μία περιοχή που την τρέμω… Να μη γελάει το κοινό. Ήθελα να αναμετρηθώ δηλαδή με την αμηχανία, οπότε αποφάσισα να μην έχω κείμενο. Μετά από αυτό το κομμάτι νομίζω ότι βαθαίνει κάπως η σχέση μου με το κοινό.
Εσύ ως ηθοποιός κάνεις και stand-up. Βρίσκεις μεγαλύτερη δυνατότητα έκφρασης σε αυτό; Ποιo είναι το ζητούμενο για εσένα;
Τελικά προτίμησα να κάνω stand-up για αυτόν το λόγο. Ήταν ζήτημα έκφρασης. Ήθελα κάπως να διατυπώσω πράγματα που έχουν να κάνουν με εμένα και το χαρακτήρα μου και έψαχνα να βρω το λεξιλόγιο. Στο θέατρο υπήρχε για εμένα αυτή η δυνατότητα με την ομάδα Blitz και παραστάσεις όπως ο «Γαλαξίας», αλλά είχα τόσα ακόμα που δεν μπορούσαν να χωρέσουν σε λόγια άλλου ρε γαμώτο! Όλα είναι σκέψεις δικές μου εξάλλου, όταν υποδύομαι περσόνα είναι φανερό. Το ζητούμενο για εμένα είναι η σύνδεση με το θεατή. Μάλιστα δε λέω ότι κάνω stand-up. Υπάρχουν τόσες πολλές απόψεις για το τι είναι το stand-up, οπότε κάνω ένα βήμα πίσω, λέω ότι κάνω one-man show και έτσι απαλλάσσω και το κοινό από τον προβληματισμό του αν πρόκειται για stand-up ή όχι αφενός και αφετέρου μου δίνει και εμένα ελευθερία να πάω και σε άλλες περιοχές. Δε με νοιάζει να το χαρακτηρίσω.
- Η ζητούμενη σύνδεση στην παράσταση πραγματοποιείται. Πώς αυτό στα πλαίσια του stand-up δουλεύει, ενώ σε μεγαλύτερα ζητήματα, εμείς οι ίδιοι, αδυνατούμε να βρούμε κοινό τόπο σκέψης;
Εδώ είναι πολύ ορισμένη η συνθήκη. Είμαστε όλοι μαζεμένοι και εσείς κοιτάτε αυτόν τον τύπο με το μικρόφωνο. Εγώ συντονίζω το πώς θα συνδεθούμε, γιατί εγώ έχω διαλέξει το κείμενο, τις λέξεις, τη διαδρομή. Έξω από εδώ είναι χαοτική η συνθήκη. Δεν μπορούν να συνδεθούν οι άνθρωποι γιατί δεν υπάρχει η αντίστοιχη βάση.
Πώς μπορεί κάποιος να γίνει stand-up comedian;
Εγώ έχω τελείως διαφορετική καταγωγή. Όταν άρχισα να το κάνω αυτό δε γνώριζα ούτε έναν Έλληνα stand-up comedian, τώρα τους μαθαίνω. Ο ορθόδοξος τρόπος στην Ελλάδα είναι τα πεντάλεπτα open mics, στα οποία παρουσιάζεις σε κοινό ένα κείμενο που έχεις γράψει και σου λένε άλλοι κωμικοί συμβουλές για το τι δουλεύει και τι όχι, τι άλλο μπορείς να διαβάσεις κ.λ.π.
Θεωρείς ότι η τέχνη μπορεί να είναι και μία γλυκιά εκδίκηση από αυτούς που μας πίκραναν, από τις κοπέλες που δε μας ήθελαν κ.λ.π;
Ναι… Είναι μια γλυκιά εκδίκηση που δε βλάπτει και τον άλλον. Ψέματα να πω;!
- Στην παράσταση λες: «Πίσω από κάθε σπουδαίο άντρα, υπάρχει μία μεγάλη γυναίκα. Πίσω από κάθε μέτριο άντρα, υπάρχει η μάνα του». Η μαμά σου την έχει δει την παράσταση;
Όχι τη συγκεκριμένη δεν την έχει δει. Της την έχω αφιερώσει κιόλας. Αλλά και να τη δει δεν θα πειραχτεί. Τέτοια μαμά… Την λατρεύω, μου επέτρεψε να της θυμώσω…
- Τι άλλο ετοιμάζεις;
Ετοιμάζω μια παράσταση στο θέατρο Skrow που θα έχει τη μορφή lecture performance. Λέγεται «Το απόλυτο μηχάνημα». Παίζω με τη Μαρία Φιλίνη, με την οποία γράψαμε μαζί το κείμενο και θα την σκηνοθετήσω εγώ. Πρόκειται για την παρουσίαση ενός μηχανήματος που σου λύνει όλα σου τα προβλήματα, από το ότι ξυπνάς το πρωί και η μέρα σου φαίνεται άδεια και χωρίς νόημα, μέχρι ότι σου καθαρίζει τα πιάτα. Ξεκινάει στις 26 Ιανουαρίου και θα παίζεται κάθε Δευτέρα και Τρίτη.
Τη συνέντευξη πήραν για λογαριασμό του kaboom οι Στεφανία Κωνσταντέλλου και Μάριος Κατρίτσης, με τη βοήθεια του Γιάννη Κτενά.
Πληροφορίες παράστασης:
BIOS Main
Παραστάσεις: κάθε Τετάρτη
Διάρκεια παραστάσεων: Τετάρτη 22 Οκτωβρίου – Τετάρτη 26 Νοεμβρίου 2014
Έναρξη: 21.00
Διάρκεια: 50’
Τιμή Εισιτηρίου: 4 ευρώ (ενιαίο)
