Κινηματογράφος Συνεντεύξεις

Υπόθεση Άγνωστο DNA: συνέντευξη με τον Raphaël Personnaz

Στα πλάισια του 16ου φεστιβάλ γαλλόφωνου κινηματογράφου-αγαπημένης μου ανοιξιάτικης εκδήλωσης στην Αθήνα κάθε χρόνο- βρέθηκα να συναντώ και να συνομιλώ με τον πρωταγωνιστή του πολύ αξιόλογου αστυνομικού θρίλλερ «Υπόθεση DNA». Λαλίστατος και πολύ διεισδυτικός στις απαντήσεις του, μου έδωσε την εντύπωση πως έχουμε μπροστά μας ένα αδιαμφισβήτητο μεγάλο νέο ταλέντο του γαλλικού σινεμά.

Καλημέρα σας. Ήθελα να σας ρωτήσω, για το ποιο ήταν το κίνητρο το οποίο σας έφερε στο να παίξετε σε αυτή την ταινία. Ένας ρόλος δύσκολος, αυτός του νέου αστυνομικού που έρχεται να διελευκάνει μια σειρά σοβαρών υποθέσεων.

Είχα ακούσει γαι τις δυνατότητες του F.Tellier και όταν μου προτάθηκε ο ρόλος απλώς δεν μπορούσα να πω όχι. Προέρχομαι από τον χώρο του θεάτρου και μια τέτοια επιλογή έδινε χαρακτηριστικά πραγματικής εργασίας πάνω στο κομμάτι της κατασκευής χαρακτήρα.

Πώς ήταν η σχέση σας με τον σκηνοθέτη; Ένα πραγματικό δυνατό νέο όνομα στο γαλλικό σινεμά.

Εξαιρετική! Δεν είναι δικτάτορας και επιδιώκει να συνεργαστεί ουσιαστικά στον τρόπο που και εσύ βλέπεις ένα ρόλο που σκηνοθετεί αυτός. Έχει σαφείς θέσεις, κατευθύνει, αλλά ταυτόχρονα δίνει χώρο να δουλέψεις πάνω στην ερμηνεία. Να «δείς» τον χαρακτήρα μόνος σου. Να πονέσεις δίπλα στις αντιφάσεις του. Να μπορέσεις να ανοιχτείς σε εκείνα τα πεδία, τα οποία εκ πρώτης όψεως θα φαίνονταν ξένα σε σένα, καθώς εμείς οι ηθοποιοί ποτέ δεν είμαστε από την αρχή οι «άλλοι». Γινόμαστε τέτοιοι.

Τι συμβαίνει ανάμεσα στον μεγαλύτερο και στον νεότερο που συμβαίνει να είναι και ο χαρακτήρας που υποδύεστε; Μοιάζει να υπάρχει μια ψυχαναλυτική- υπαρκτική σχέση κατόπτρων εδώ σε ένα βαθύτερο επίπεδο ανάλυσης της υπόθεσης.

Έχετε σε μεγάλο βαθμό δίκαιο σε σχέση τουλάχιστον με το πώς είδα εγώ τους δύο χαρακτήρες. Πράγματι μιά σχέση κατόπτρων υφίσταται, η οποία δεν έχει απλώς να κάνει με την διαφοροποίησης της ηλικίας και όσα αυτή μπορεί να κατεργάζεται στις διαθέσεις κάποιων. Έχει περισσότερο να κάνει με ένα πεδίο διαφορετικής σύλληψης του πώς μπορεί να διελευκάνει κάποιος μια τόσο σοβαρή υπόθεση που περιλαμβάνει ανθρώπινα θύματα. Και ο μεγαλύτερος σε ηλικία αστυνομικός, έχει διάθεση να βρει το τι συμβαίνει. Να καταλήξει σε μια εμφάνιση της αλήθειας. Να μην εγκλωβιστεί ούτε στα κύματα της αδράνειας ούτε του ψεύδους. Όμως δεν μπορεί να δει τον ιδιαίτερο συγχρωτισμό με την υπόθεση όπως τον βλέπει ο δικός μου χαρακτήρας.  Θέλει να δουλέψει με τον τρόπο που δούλευε ως τότε και όπου καταλήξει, χωρίς αυτό να οδηγήσει στην έκπτωση της αλήθειας. Ο δικός μου χαρακτήρας, μπαίνει στο παιχνίδι, έχοντας να αντιμετωπίσει και την κατάσταση μέσα στην υπηρεσία, και τις διαφοροποήσεις παλαιών- νέων αλλά και μια λογική που έχει να κάνει με μια υπηρεσιακή γραφειοκρατική επίλυση υποθέσεων, τη στιγμή που ο ίδιος βλέπει πως το πλέον σημαντικό είναι η ταχύτητα. Για τον χαρακτήρα μου όλες οι επιλογές συγκλίνουν σε μία και μόνο. Να λύσει την υπόθεση! Από κάποια στιγμή και έπειτα, τίποτε δεν του φαίνεται πως μπορεί να έχει άλλη σημασία. Ούτε η ολιγωρία, ούτε η θέση του μέσα σε έναν μηχανισμό. Άνθρωποι υποφέρουν! Πρέπει να επιλυθεί άμεσα η υπόθεση! Ανάμεσα σε εκείνον τελικά και στον μεγαλύτερο σε ηλικία συνάδελφο του, ενώ υπάρχει ταύτιση ως πρός τον στόχο, η απόκλιση των δρόμων τους προς την υλοποίηση αυτού του στόχου είναι απόλυτη!

e2

Δεν νοιώθετε σε αυτό το σημείο μιά υπαρξιακή εμμονική διάθεση πλέον στον ήρωα-χαρακτήρα;

Σαφώς έχουμε μια μονιστική, σχεδόν εμμονική διάθεση. Όπως είπα και πριν, δεν τον ενδιαφέρει καν η περίπτωση να περιμένει τους αργούς ρυθμούς μιας υπηρεσίας. Η αλήθεια πρέπει να βγεί στο φως και να κλείσει το θέμα. Μπροστά σε αυτό δεν θα διστάσει καθόλου. Τα πράγματα πρέπει να κατακτήσουν μια νέα ισορροπία και αυτή δεν θα είναι από την πλευρά του σκοταδιού. Τόσο για τον σκηνοθέτη όσο και για μένα, στη ματιά που έχουμε για τον κόσμο αλλά και στη συγκεκριμένη ταινία, υπάρχει όχι η στροφή προς το κάλεσμα του σκοταδιού, αλλά η επίμονη ανάγκη για την εμφάνιση του φωτός. Όχι ενός ισότιμου με το σκοτάδι και τη σκιά ρόλου, αλλά ενός φωτός που τείνει προς την καθολική επιβράβευση της καλοσύνης και της αγαθής πράξης.

Ο μεταμοντέρνος άνθρωπος τείνει προς την αποδοχή μιας διαρκούς αστάθειας. Μιας δυσθεώρητης θέσης πάνω στο καλό και στη σημασία του κακού. Πώς βλέπετε την υπαρκτική παρουσία του ήρωα σας πέρα από το ψυχολογικό πεδίο;

Είναι σαφές πως το κομμάτι που έχει να κάνει με την εννοιολόγηση του καλού και του κακού έχει καταρρεύσει μαζί με το μοντέρνο στη θέσμιση του σήμερα. Καλό και κακό έχουν σχετικοποιηθεί πλήρως. Ο χαρακτήρας μου αποζητά όπως είπα και πριν το φώς, στηριγμένος στην πολυπλοκότητα της σχετικής διάστασης ανάμεσα στο αγαθό και στο αρνητικό κομμάτι μιας πράξης. Πού βρίσκεται η απάντηση; Τι συμβαίνει, όταν μια ηρωίδα τη μια στιγμή γλυτώνει από τη δολοφονία ενός απαγωγέα, αλλά την άλλη μένει ανάπηρη από ένα άσχετο ατύχημα σε ένα ιστιοπλοϊκό ας πούμε, όπως και έχει συμβεί; Η υπάρξη ταλαντώνεται διαρκώς σαν χορδή ανάμεσα στην τραγωδία και την κωμωδία και το σημάδι πως αυτό είναι πλέον ξεκάθαρο, τουλάχιστον ως αίσθηση για τον περισσότερο κόσμο είναι σαφές.

Σε παλαιότερη δουλειά σας πάλι αναφέρεστε στο ζήτημα αυτής της πολυπλοκότητας των κινήτρων και της παρουσίας του κακού σε έναν χαρακτήρα. Θα θέλατε να μου το σχολιάσετε περισσότερο αυτό σε σχέση με τη σκιά σε αυτή την δουλειά.

Βέβαια. Εύστοχη παρατήρηση. Σε παλαιότερη δουλειά, βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα, και συγκεκριμένα σε έναν εκκαθαριστή εκτελεστή του καθεστώτος των ερυθρών Χμέρ της Καμπότζης, ο χαρακτήρας  μου έχει διατάξει την εξαφάνιση 23000 ανθρώπων. Αυτός ο αριθμός είναι φρικτός αν τον δεις «αντικειμενικά». Όμως αυτός ο ίδιος άνθρωπος έχει επιτρέψει, σε μια κρίση αναγνώρισης του «Άλλου», τη σωτηρία ενός. Είκοσι χρόνια μετά θυμάται το όνομα «Τζε», που είναι το όνομα αυτού που γλύτωσε, έχοντας ο ίδιος δει τα όρια και της ιδεολογικής αφοσίωσης, της τύφλωσης που επιφέρει αυτή αλλά και του τρόμου. Ο χαρακτήρας από την άλλη μεριά που εκπροσωπεί το σκοτάδι εδώ...

Είναι πέρα από την σαγήνη του κακού. Πέρα από την γοητεία του...

Ακριβώς. Τα κριτήρια είναι πολύπλοκα. Πραγματικά ο χαρακτήρας μου αλλά φαντάζομαι και οι θεατές θα ήθελαν την πρόσληψη αυτού, σαν μια μορφή ψυχασθενούς. Έναν τρόμο που βγαίνει από την αποπλαισίωση του «κανονικού». Δεν είναι έτσι όμως. Ο χαρακτηρας του εγκληματία, στο ...DNA του, δεν είναι ψυχασθενής. Έχει μια πολύπλοκη θέση και παρουσία. Ιδιότυπα κίνητρα, περίεργα, αλλά δεν είναι μια "εύκολη" ψυχασθενική περίπτωση!

Με μιά έννοια εδώ ιχνηλατείται αυτό που η Χάνα Άρεντ σε άλλη περίπτωση θα ονόμαζε κοινοτοπία του κακού. Αυτό το περίεργο αλλά τελικά πραγματικό ελλοχεύον άλλο, που διασπά αλλά και συγκροτεί μια ιδιότυπη ματιά στην πραγματικότητα μας.

Κάπως έτσι είναι το υπαρκτικό άγχος τελικά μπρος στην απόφαση που κουβαλάει η Δύση μας σήμερα!Έτσι αντανακλάται και στην κυρίως τέχνη της, που δεν είναι άλλη από την θεαματική παρουσία του σινεμά!

Επειδή ο χρόνος μας πιέζει, θα ήθελα να σας ρωτήσω την κλασσική τελευταία ερώτηση των συνεντεύξεών μου...

Και ποιά είναι αυτή;

Είναι πονηρή και δεν θα δώσω άλλες λεπτομέρειες. Τι πιστεύετε για την αγάπη!

Οh la la! Αυτό είναι πράγματι δύσκολο...(σταματά λίγο)... λοιπόν, το βρήκα! Υπάρχει μια περιοχή στη βόρεια Γαλλία. Λέγεται Βρετάννη. Έχουμε μια έκφραση εκεί. Οι άνθρωποι από εκεί, είναι  πολύ όμορφοι, όμως τα πρόσωπα των ανθρώπων της Βρετάννης είναι πάντα θλιμμένα!...

Σας ευχαριστώ πολύ!

Κι Εγώ!

Σχετικά με τον αρθρογράφο

Γιάννης Ραουζαίος