Με τον Κωνσταντή ήρθα σε επικοινωνία πρώτη φορά το 2012 στα Γιάννενα, για ένα φεστιβάλ κινηματογράφου που ήθελα να στήσω με ένα φίλο. Δεν βρεθήκαμε ποτέ από κοντά, το φεστιβάλ δεν πραγματοποιήθηκε και η όλη ιστορία σταμάτησε εκεί. Παρακολουθούσα όμως μέχρι και σήμερα την μουσική του πορεία, με τα τραγούδια που ο ίδιος ανέβαζε στην αρχή, με διαδικτυακές δημοσιεύσεις που έβλεπα και από άλλους αργότερα και πλέον παρατηρώ μια μουσική συνέχεια που εμένα μου φαίνεται εντυπωσιακή. Στο έργο του συνυπάρχει το ατομικό με το συλλογικό στοιχείο, πράγμα που καθιστά δύσκολο για κάποιον να αναφερθεί μόνο σε ένα από τα δύο.
Αρκεί όμως ο πρόλογος. Ας μιλήσει ο Κωνσταντής.
1. Γνωρίζοντας τις σπουδές σου, θα ήθελα αρχικά να μας πεις πώς θεωρείς ότι συνδέεται η εικαστική με τη μουσική τέχνη.
Έχουν μια σύνδεση στη βάση τους. Και με τις δύο μορφές ο καλλιτέχνης προσπαθεί να εκφραστεί και να επικοινωνήσει με τους αποδέκτες. Επίσης νομίζω ότι είναι άμεσα συνδεδεμένες και αλληλεπιδρούν μεταξύ τους πολλές φορές σαν πηγή έμπνευσης η μια για την άλλη. Η σπουδή πάνω στις εικαστικές τέχνες βοηθάει στην διεύρυνση του ορίζοντα κάτι που βοήθησε και εμένα ακόμη και στον τρόπο που δουλεύω τη μουσική παρ’ όλο που δεν με τράβηξε ιδιαίτερα κάποιο μέσο τους. Μου άλλαξε τον τρόπο που σκέφτομαι και λειτουργώ και μου προσέφερε πολλές καλές φιλίες που στη συνέχεια έγιναν συνεργασίες.
2. Βλέποντας μουσικούς και καλλιτέχνες κάθε είδους, καλύτερους ή χειρότερους, θεωρείς πως αρκεί μόνο το συναίσθημα, η ψυχή και το πάθος για να μπορέσει κάποιος να χαρακτηριστεί δημιουργός; Δηλαδή ισχύει αυτό που λένε, κάν’ το με τη ψυχή σου και θα βγει καλό;
Δεν πιστεύω ότι αρκούν μόνο αυτά για να φτάσει η δημιουργία σε ένα ανώτερο επίπεδο αλλά είναι το βασικό συστατικό και χωρίς αυτό δεν γίνεται. Τώρα για το πότε χαρακτηρίζεται κάποιος δημιουργός είναι μια μεγάλη κουβέντα και απ’ ό,τι είδα και στη σχολή μου τα όρια είναι σχεδόν ανύπαρκτα. Όλοι είναι δημιουργοί απ’ τη στιγμή που δημιουργούν κάτι δικό τους.
3. Το έργο σου έχει μια ποικιλομορφία. Βάζοντάς το σε μια σειρά μπορεί να διακρίνει κανείς μια πληθώρα καταβολών και εμπνεύσεων, καθώς και μια ποικιλία ήχων. Τι λες, συμφωνείς;
Ναι, είναι κάτι που μου αρέσει και με προβληματίζει ταυτόχρονα. Αδυνατώ να περιοριστώ σε ένα μουσικό στυλ και δεν μπορώ να ξεχωρίσω αν αυτό συμβαίνει επειδή ακούω πολλά είδη και από διάφορα μέρη του κόσμου ή επειδή ψάχνομαι ακόμη και δεν έχω βρει τον ήχο που με χαρακτηρίζει. Δεν θα ήθελα πάντως να περιοριστώ σε κάποια όρια και αισθητικές, νιώθω ότι αυτό θα με έπνιγε. Απορώ πώς το κάνουν οι περισσότεροι. Παίζουν π.χ surf. Πώς γίνεται; Ακούν μόνο surf στη ζωή τους ή καταπιέζουν όποιες άλλες καταβολές έχουν; Επίσης επειδή τις περισσότερες μουσικές τις κάνω μόνος μου στο home studio μου, έχω μπει στη διαδικασία να χρησιμοποιώ πολλά διαφορετικά όργανα. Το κάθε ένα απ’ αυτά σε βάζει στο δικό του κόσμο οπότε όταν σε ένα κομμάτι βάλεις δυτικά όργανα, μαζί με τούρκικα και αφρικάνικα και μελωδίες πιο παραδοσιακές, καταλαβαίνεις ότι το αποτέλεσμα θα είναι ένας αχταρμάς. Ε, αυτό κάνω. Ένα μπέρδεμα γενικώς.
4. Μιας και μίλησα πριν για έμπνευση, κατά πόσο αποδέχεσαι την έννοια της Μούσας ας πούμε που κομίζει την έμπνευση και κατά πόσο πιστεύεις σε αυτό που λέγεται ταλέντο; Είναι τελικά κάτι έμφυτο ή καλλιεργείται;
Αν και έχω ορκιστεί στις Μούσες όταν πήρα το πτυχίο στην σχολή μου, δεν πιστεύω ότι είναι κάτι που μπορεί να οριστεί τόσο απλά ούτε ότι είναι κάτι ξέχωρο απ’ την ψυχοσύνθεση και την ιδιοσυγκρασία του κάθε ανθρώπου. Νομίζω ότι όταν κάποιος είναι ανήσυχος και έχει φαντασία, έχει ό,τι χρειάζεται.
Ταλέντα υπάρχουν φυσικά. Το βλέπω περισσότερο σε ανθρώπους που δεν ξέρουν καθόλου μουσική και βγάζουν φοβερές μουσικές. Είναι ένα ατού που έχει (ή δεν έχει) κάποιος στη μουσική του πορεία αλλά και χωρίς αυτό, με σκληρή δουλειά και πείσμα μπορούν να γίνουν σπουδαία πράγματα.
5. Το έργο σου διατρέχεται από την έννοια της συλλογικότητας. Είτε στο μουσικό κομμάτι είτε στην εικαστική επένδυση και απόδοση. Πώς λοιπόν λειτουργείς καλύτερα εσύ στη δουλειά σου, ατομικά η συλλογικά; Συνδημιουργείς ή συνεργάζεσαι σε δεύτερο επίπεδο, έχοντας την καλλιτεχνική επιστασία; Εδώ να εκφράσω και την προσωπική μου τέρψη όταν βλέπω clips σαν το ‘’No pasaran’’ και το ‘’Victims of the system’’. Ολοκληρωμένα τόσο νοηματικά όσο και σε επίπεδο εικόνας συνοδευτικά μιας μαγευτικής μουσικής.
Μου αρέσει να γίνονται τα πράγματα συλλογικά. Ένα δεύτερο πρόσωπο μπορεί να προσθέσει το δικό του κόσμο σε αυτό που κάνω ή να κάνει πολύ καλύτερα από μένα κάποια σημεία στο έργο. Είτε αυτό είναι να παίξει κάποιο όργανο, είτε να αναλάβει ένα τελείως διαφορετικό κομμάτι όπως το βίντεο, τα γραφιστικά, την ηχοληψία, το τραγούδι ή τους στίχους. Αν και το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς μου δεν χαρακτηρίζεται απ’ αυτή την συλλογικότητα, αυτό συμβαίνει περισσότερο γιατί δεν υπάρχει η οικονομική ή η χρονική δυνατότητα. Θα έλεγα όμως ότι και το ατομικό και το συλλογικό έχουν τις χάρες τους.
Ο ρόλος μου σε κάθε συνεργασία που προκύπτει είναι διαφορετικός ανάλογα με τη φύση της δουλειάς.
6. Σήμερα ένας δημιουργός εκτός από τις περιπτώσεις ανεξάρτητων κυκλοφοριών, τι περιθώρια καλλιτεχνικής ελευθερίας έχει στα πλαίσια της μουσικής βιομηχανίας, όπου αναπόφευκτα το καλλιτεχνικό προϊόν εμπορευματοποιείται περισσότερο ή λιγότερο; Από την άλλη, είναι μεν ευκολότερο σε σχέση με παλιότερα να στήσει εξ ολοκλήρου και να διαθέσει ένας μουσικός μόνος του το έργο του, αλλά κάτι τέτοιο είναι αρκετό προκειμένου να φτάσει σε όσα περισσότερα αυτιά γίνεται;
Για τα περιθώρια καλλιτεχνικής ελευθερίας στα πλαίσια της μουσικής βιομηχανίας δεν γνωρίζω να σου απαντήσω γιατί δεν έχω εμπειρία. Όλες οι παραγωγές μου είναι ανεξάρτητες εκτός απ’ το album με τους «Λάργκο» που έγινε από δική μας εταιρία παραγωγής.
Στις μέρες μας είναι πολύ εύκολο να φτάσει η δουλειά κάποιου ανεξάρτητου καλλιτέχνη σε όσα περισσότερα αυτιά γίνεται με την χρήση του ίντερνετ σε σχέση με παλιότερα που ήταν μονόδρομος οι εταιρίες, οι manager και οι διάφοροι ραδιοφωνικοί παραγωγοί. Το δυσκολότερο είναι να συντηρηθεί κάποιος απ’ τη μουσική του και να μπορέσει να βγάλει τα έξοδα του.
7. Ποια η γνώμη σου για πλατφόρμες τύπου spotify, itunes κ.λ.π.;
Είναι αναγκαίο κακό για όσους επιλέξουν τον εμπορικό δρόμο. Τα CD πλέον όπως ξέρουμε δεν πουλάνε καθόλου, οπότε κάποιο αντίβαρο θα έπρεπε να υπάρχει. Και αυτές οι πλατφόρμες βέβαια εκμεταλλεύονται τον καλλιτέχνη. Στο εξωτερικό που ο κόσμος είναι μαθημένος να τα χρησιμοποιεί κάτι γίνεται. Στην Ελλάδα είμαστε πιο πολύ του youtube και όλα free που και αυτό δεν το θεωρώ κακό.
8. Στο έργο διακρίνεται μια κοινωνική ευαισθησία. Θεωρείς πως πράγματι υπάρχει ελπίδα η μουσική και η τέχνη ευρύτερα να λειτουργήσει υπέρ ενός καλύτερου αύριο;
Είμαι της άποψης ότι τα δύο μεγαλύτερα μέσα που έχουμε για να βελτιώσουμε τις ζωές μας και την κοινωνία μας είναι η εκπαίδευση και οι τέχνες. Ιδιαίτερα η μουσική που είναι πιο άμεση. Η μουσική είναι αέρας, είναι κάτι που δεν μπορεί κάποιος να τη σταματήσει ή να την ελέγξει. Απλά πλανιέται και μπορεί να κάνει τη “ζημιά” της όταν πέσει σε κάποιο αυτί κατά λάθος. Να κάνει κάποιον να νιώσει διαφορετικά συναισθήματα, να μπει σε μονοπάτια που δεν γνώριζε μέχρι εκείνη την στιγμή και να δει τα πράγματα λίγο διαφορετικότερα απ’ ό,τι έχει συνηθίσει να τα βλέπει μέσα απ’ τις τηλεοράσεις, τα club και τα σχολεία. Έχω δει αρκετές περιπτώσεις ανθρώπων που άκουγαν σκυλάδικα και pop λαϊκά με όλη την κουλτούρα που τα συνοδεύει και κάποια στιγμή άκουσαν κάποιο κομμάτι που τους συνεπήρε, μετά γνώρισαν τον καλλιτέχνη, μετά και άλλους καλλιτέχνες και ένας εντελώς διαφορετικός κόσμος ξετυλίχτηκε μπροστά τους. Μια άλλη κουλτούρα που είτε αγνοούσαν, είτε περιφρονούσαν.
9. Τι προτιμάς να γράφεις, ορχηστρικά ή τραγούδια με στίχους; Ποια η ξεχωριστή δυναμική και τα πλεονεκτήματα κάθε είδους;
Και τα δύο μου αρέσουν αλλά δυστυχώς δεν γράφω στίχους οπότε επί το πλείστον ασχολούμαι με ορχηστικά. Με λόγια η μουσική μπορεί να απογειωθεί όταν αυτά τα δύο συνδυάζονται πετυχημένα. Νομίζω όμως ότι αρκετές φορές περιορίζουν τις εικόνες και τα συναισθήματα που μπορεί να σου δημιουργήσει το ορχηστρικό και σε πηγαίνουν οι λέξεις κάπου συγκεκριμένα.
10. Σχετικά με τους ‘’Λάργκο’’, θα μπορούσες να μας πεις περισσότερα για το εγχείρημα αυτό, τους συντελεστές και τους στόχους του νέου σχήματος;
Τα τελευταία χρόνια έπαιζε πολύ στο μυαλό μου η ιδέα να αρχίσω να παίζω τις μουσικές μου live αλλά πάντα με γοήτευε περισσότερο η έννοια της μπάντας και του συλλογικού (που έχει χαθεί κάπως τις τελευταίες δεκαετίες) παρά του καλλιτέχνη με τους μουσικούς του. Έτσι απευθύνθηκα στον φίλο μου τον Τάσο Κοφοδήμο και ξεκινήσαμε μαζί να το στήνουμε και να ψάχνουμε για τους υπόλοιπους μουσικούς. Στην πορεία ήρθαν συνθέσεις και από τα άλλα μέλη. Η δουλειά είναι ομαδική. Μπορεί κάποιος να φέρει μια ιδέα αλλά την δουλεύουμε όλοι μαζί και στο τέλος το αποτέλεσμα είναι συνήθως αρκετά διαφορετικό απ’ την αρχική πρόταση. Οι μουσικοί που πλαισιώνουν το σχήμα είναι όλοι με βάση τη Θεσσαλονίκη και με έντονη παρουσία στη μουσική σκηνή της πόλης. Ο καθένας με τα δικά του ακούσματα. Οι στόχοι μας είναι να περνάμε όμορφα παρέα με τον κόσμο που θα μας αγκαλιάσει και να αφήσουμε τη μουσική να μας οδηγήσει όπου αυτή θέλει χωρίς κανένα περιορισμό στο είδος και στο ύφος. Δεν θέλουμε να βάλουμε όρια και ταμπέλες σε αυτό που κάνουμε και να αυτοπεριοριστούμε. Μια συνεχής αναζήτηση και πειραματισμός.
11. Εκτός από τον επικείμενο δίσκο των ‘’Λάργκο’’, να περιμένουμε και καμία ακόμη δημιουργική έκπληξη;
Μόλις έχω ξεκινήσει να γράφω την μουσική για μια μεγάλου μήκους ταινία με τίτλο “Χρόνια πολλά” του σκηνοθέτη Χρίστου Γεωργίου που θα κυκλοφορήσει στις αρχές του ’17 ίσως και νωρίτερα. Επίσης με τους “Γκιντίκι”, ένα σχήμα που συμμετέχω και παίζουμε παραδοσιακά με το δικό μας τρόπο, έχουμε προγραμματίσει να κάνουμε ένα δισκάκι και τέλος θα έχω μια συμμετοχή και στον καινούριο δίσκο των Social Waste σε συνεργασία με τα “Αντίποινα”.
Τη συνέντευξη πήρε για λογαριασμό του Kaboom ο Δημήτρης Χαλιάσος
