Το κείμενο είναι του Σπύρου Τζώρτζη. Αναδημοσιεύουμε από το blog του.
Στις 13 Ιουλίου αναμένεται το επεισόδιο 2.1 της τηλεοπτικής σειράς Mr. Robot. Το πρώτο επεισόδιο της σειράς έκανε την εμφάνισή του τον περασμένο Ιούνιο και γρήγορα συγκέντρωσε το ενδιαφέρον κοινού και κριτικών, και όχι άδικα. Πρόκειται για μια σειρά για την τεχνολογία και τη διπολικότητα σε όλες της τις μορφές.
Για όσ@ς δεν το γνωρίζουν, στο Mr. Robot παρακολουθούμε τον Elliot Alderson, έναν τεχνικό κυβερνοασφαλείας και χάκερ ο οποίος πάσχει από κοινωνικές φοβίες και κατάθλιψη (τι ωραία). Στην πορεία της ιστορίας, ο Elliot στρατολογείται από έναν αναρχικό με την επωνυμία “Mr. Robot” με σκοπό να γίνει μέλος μίας ομάδας χακτιβιστών και να τους βοηθήσει στο σχέδιό τους ενάντια στην εταιρία-κολοσσό E-Corp.
Ακολουθούν spoiler για όλη την πρώτη σεζόν!
Η σειρά αποτελείται, κατά την άποψή μου, από δύο σετ επεισοδίων, από το πρώτο μέχρι το πέμπτο επεισόδιο και από το έκτο μέχρι και το τελευταίο. Αυτός ο διαχωρισμός φαίνεται να είναι απόλυτα συνειδητός, ένα συμπέρασμα στο οποίο φτάνει κανείς λίγο πριν το φινάλε. Κατά κάποιον τρόπο, τα πρώτα πέντε επεισόδια είναι σχεδιασμένα να τραβήξουν το ενδιαφέρον του κοινού με πλούσιες αναφορές στην τεχνολογία και την ποπ κουλτούρα, ενώ το δεύτερο μισό έχει αναλάβει τη βαριά δουλειά της σκηνοθεσίας, της εξέλιξη της ιστορίας και των χαρακτήρων, τα κρίσιμα σημεία και τα cliffhangers. Όπως θα δούμε και παρακάτω, ολόκληρη τη σειρά διατρέχει μια αίσθηση διπολικότητας η οποίο χρησιμοποιείται με δημιουργικό τρόπο για το χτίσιμο και την εξέλιξη της ιστορίας.
Το Mr. Robot και η τεχνολογία
Καταρχάς, η σειρά από την αρχή μέχρι το τέλος είναι το πανηγύρι του geek, του χάκερ, του πληροφορικάριου αλλά και οποιουδήποτε βλέπει κριτικά την εξέλιξη της τεχνολογίας, του διαδικτύου και της ασφάλειας των προσωπικών δεδομένων.
Και είναι τόσο μεγάλη αυτή η απόλαυση γιατί επιτέλους η τεχνολογία αποτυπώνεται και παρουσιάζεται με ακρίβεια και ειλικρίνεια αποφεύγοντας δια ροπάλου κομπιουτερίστικες εξυπνάδες όπως εκείνα τα χολιγουντιανά ανέκδοτα όπου ένας Ρώσος σκακιστής, ένας Ιάπωνας φοιτητής και ένας Αμερικανός gamer χακάρουν το Πεντάγωνο μέρα μεσημέρι απλώς και μόνο γιατί χρησιμοποιούν περισσότερες οθόνες από έναν χρηματιστή της Wall Street.
Στο Mr. Robot υπάρχουν κωδικοί που δεν σπάνε γιατί είναι ισχυρά κρυπτογραφημένοι (λογικό), οι χάκερ χρησιμοποιούν Linux (εξίσου λογικό) και ο Steve Jobs εκμεταλλεύεται παιδική εργασία για να χτίσει την αυτοκρατορία της Apple. Φυσικά, από τη σειρά δεν λείπουν μια σειρά από αναμενόμενα κλισέ τύπου τα οποία ικανοποιούν τους geek χωρίς όμως να ξενίζουν το “ευρύ κοινό”.
Ο Elliot και η σκηνοθεσία
Μία σειρά που ζει και αναπνέει για την απόκρυψη και την αποκάλυψη της πληροφορίας δεν θα μπορούσε παρά να παίζει τα καλύτερα χαρτιά της στην ικανότητά της να κρύβει πράγματα από τον θεατή. Όλες οι ενδείξεις που χρειάζεσαι για να ακολουθήσεις το σκοτεινό μονοπάτι στο μυαλό του Elliot βρίσκονται σε κοινή θέα, αλλά γίνονται ορατές μόνο στο τέλος - όπως συμβαίνει συνήθως και στην πραγματική ζωή.
Ήδη από τις πρώτες σκηνές του πρώτου επεισοδίου ο Elliot έχει γκρεμίσει τον λεγόμενο “τέταρτο τοίχο” που διαχωρίζει τον ήρωα στην οθόνη από εμάς τους θεατές, μια τακτική που εκμεταλλεύτηκε με πολύ όμορφο τρόπο και ο Frank Underwood στο House of Cards. Άξιο παρατήρησης είναι και το πότε οι υπόλοιποι χαρακτήρες αλληλεπιδρούν με τον Elliot και πότε όχι, και τι μπορεί να σημαίνει αυτό για την προσωπικότητα και τον ψυχισμό του.
Είναι ενδιαφέρον, επίσης, ότι στο κινηματογραφικό πλάνο δεν υπάρχει ποτέ κάτι το περιττό και ο σκηνοθέτης σε κατευθύνει να εστιάσεις κάθε φορά ακριβώς εκεί που πρέπει, χρησιμοποιώντας μεταξύ άλλων ακραία καδραρίσματα όπως μπορείτε να δείτε εδώ:
Επί της θεωρίας
Είναι το Mr. Robot είναι μία σχιζοφρενική σειρά για την τεχνολογία; Ή μία τεχνολογική σειρά για τη σχιζοφρένεια; Μα και η ίδια η τεχνολογία μας δεν είναι το ίδιο διπολική, ικανή για το καλύτερο και για το χειρότερο;
Η σειρά αποτελεί σίγουρα μια κριτική στην σύγχρονο κόσμο, στο βαθιά θεμελιωμένο οικονομικό και κοινωνικό μας σύστημα όπου κυρίαρχος είναι πέρα από τον κάτοχο του κεφαλαίου και ο κάτοχος της πληροφορίας. Το ερώτημά είναι, δεδομένου ότι η τεχνολογία είναι παντού γύρω μας, μπορούμε εμείς να καθορίσουμε την χρήση της ή είμαστε υποχείρια αυτών που την κατέχουν και την χειρίζονται, ακόμα και για καλό σκοπό;
Στη σειρά, η F-Society είναι αδιαμφισβήτητα οι Anonymous, η E-Corp φέρει το logo της διαβόητης Enron και ο Elliot ταξινομεί τα ευαίσθητα αρχεία του με ονόματα μουσικών δίσκων, μια πιθανή αναφορά στην Chelsea Manning που το 2010 παρέδωσε στο Wikileaks απόρρητες πληροφορίες για τον πόλεμο στο Ιράκ και το Αφγανιστάν σε ένα CD με τίτλο “Lady Gaga”.
Σε άλλα cultural references, εάν έχετε δει το Fight Club και σας γάμησε κι εσάς το μυαλό εκεί προς το τέλος, είναι πολύ πιθανό να λατρέψετε και το Mr. Robot. Δεν θα ήθελα να κάνω περισσότερα spoiler, απλώς να πούμε ότι οι αναφορές και οι ομοιότητες κλιμακώνονται ανερυθρίαστα τη στιγμή που ακούγεται η διασκευή σε πιάνο του “Where’s my mind” των Pixies, του τραγουδιού που συνοδεύει την τελευταία σκηνή του Fight Club.
Τέλος, υπάρχουν αρκετές αναφορές στο Eyes Wide Shut και γενικότερα στον Stanley Kubrick, με έναν τρόπο που αναγνωρίζει τη ματιά και την προσέγγιση του μεγάλου σκηνοθέτη και μάλιστα, σε μερικά σημεία, επιχειρεί να την προωθήσει σε νέα μονοπάτια.
Mr. Robot 2.0
Για την ώρα δεν γνωρίζουμε πολλά για την επόμενη σεζόν της σειράς, περιμένουμε όμως να δούμε περισσότερες εξελίξεις πάνω στους βασικούς χαρακτήρες και λίγο λιγότερο τεχνολογία. Ίδωμεν.
References
