Οι Εκδόσεις των Συναδέλφων είναι όνομα και πράγμα, όπως θα καταλάβετε από τις απαντήσεις του Κώστα Λεγάκη, που μας μίλησε για λογαριασμό τους. Πέρα όμως από το αξιέπαινο πλαίσιο λειτουργίας τους, και τα βιβλία τους είναι εξίσου εντυπωσιακά, πολύ προσεγμένα και όμορφα. Από τα πιο πρόσφατα, ξεχωρίσαμε το Αναρχικό Λεξικό του Γιάννη Φούντα και το βιβλίο του Σερζ Λατούς για τον Καστοριάδη.
Πώς και πότε ξεκίνησαν οι Εκδόσεις των Συναδέλφων; Πώς λειτουργούν; Πώς παίρνει κανείς την απόφαση να μπει στον χώρο των εκδόσεων σε μια περίοδο που κολοσσοί του Τύπου, με όλα τα μέσα που διαθέτουν για επιθετικό μάρκετινγκ, οικονομία κλίμακας κλπ, δεινοπαθούν, ιδίως αν σκοπεύει να βιοποριστεί μέσα από αυτή του τη δραστηριότητα;
Οι Εκδόσεις των Συναδέλφων ξεκίνησαν το 2009 ως μία πρωτοβουλία συναδέλφων μέσα στον Σύλλογο Υπαλλήλων Βιβλίου-Χάρτου Αττικής και μετεξελίχτηκαν σε κολεκτίβα εργασίας, η οποία λειτουργεί «επισήμως» από το καλοκαίρι του 2012. Λειτουργούμε συνελευσιακά και δεν υπάρχει κανενός είδους ιεραρχία (αφεντικό, διευθυντές κ.λπ.). Υπάρχει καταμερισμός εργασιών ανάλογα με την επαγγελματική ειδικότητα του καθενός και καθεμιάς από εμάς, αλλά όλοι έχουμε γνώμη και αποφασίζουμε από κοινού για τα πάντα.
Εμείς δεν μπήκαμε στον χώρο των εκδόσεων. Ήμασταν από πριν. Όλοι και όλες είχαμε κάποια σχέση με τον χώρο από πριν είτε υπαλληλική είτε ως ελεύθεροι επαγγελματίες. Ξέραμε λοιπόν τον χώρο, «κολυμπούσαμε» μέσα του, άρα ήταν πολύ πιο εύκολο να ξεπεράσουμε προβλήματα που για άλλους θα ήταν βουνό. Δεν είχαμε άλλωστε άλλη επιλογή: απολύσεις, απληρωσιά, καθυστερήσεις, συνθήκες εργασιακής γαλέρας υπήρχαν στον κλάδο του βιβλίου πολύ πριν την «επίσημη» έναρξη της κρίσης, το 2010. Έπρεπε να βρεθεί ένας τρόπος να ζήσουμε αξιοπρεπώς και βρέθηκε: πήραμε τις τύχες μας στα χέρια μας.
Γιατί διαλέξατε αυτό το όνομα;
Το όνομα επιλέχθηκε για να τονιστεί το γεγονός της έλλειψης αφεντικού. Είμαστε όλοι συνάδελφοι, άρα είμαστε οι Εκδόσεις των Συναδέλφων.
Τι θέλετε να προσφέρετε στο αναγνωστικό κοινό; Έχετε κάποια εξειδίκευση ως προς το περιεχόμενο των βιβλίων που εκδίδετε;
Βιβλία που έχουν κάτι να πουν. Βιβλία επιμελημένα, καλοσχεδιασμένα, καλοτυπωμένα σε ποιοτικό χαρτί, αλλά ταυτόχρονα προσιτά στο αναγνωστικό κοινό. Δεν μας αφορά το κυνήγι του μειωμένου κόστους, δεν μπαίνουμε στη λογική του μπεστσέλερ ούτε και στην αισθητική που απορρέει από αυτό. Η κύρια παραγωγή μας είναι βιβλία θεωρίας, πολιτικής και δοκίμια, χωρίς όμως να λείπει και η καλή, κατά τη γνώμη μας, λογοτεχνία.
Ακούγοντας τις εξαγγελίες της νέας κυβέρνησης για αλλαγή κατεύθυνσης στην κρατική πολιτική όσον αφορά το βιβλίο και ευρύτερα τον πολιτισμό, ποια είναι τα μέτρα που εσείς πιστεύετε ότι θα μπορούσαν να ληφθούν για να αναβαθμιστεί ο χώρος του βιβλίου;
Ο χώρος του βιβλίου δεν είναι κάτι ενιαίο. Υπάρχουν οι εκδότες, υπάρχουν και οι υπάλληλοι και οι αυτοαπασχολούμενοι. Και το βιβλίο δεν είναι κάτι αυθύπαρκτο. Εμπεριέχει όλες τις σχέσεις εκμετάλλευσης που υπάρχουν στην κοινωνία. Άρα, αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, θα πρέπει να πούμε ότι για να αλλάξει συνολικά ο χώρος του βιβλίου, θα πρέπει να αλλάξει συνολικά η κοινωνία. Σε συνθήκες «αγοράς» λίγα πράγματα μπορούν να γίνουν, αφού το κυνήγι του κέρδους μπαίνει πάνω από οτιδήποτε άλλο. Ούτε όμως ο κρατικός παρεμβατισμός μπορεί να λύσει προβλήματα. Εμείς εξάλλου πιστεύουμε στη γενικευμένη αυτοδιαχείριση, αλλά αυτό απαιτεί άλλου τύπου κοινωνία.
Ποια είναι η γνώμη σας για την Ενιαία Τιμή Βιβλίου;
Η Ενιαία Τιμή του Βιβλίου είναι κάτι το θετικό και θα πρέπει να επανέλθει.
Ποιο είναι το βιβλίο που δεν έχει ακόμη εκδοθεί στα ελληνικά και πιστεύετε ότι πρέπει;
Δεν νομίζω ότι μπορεί να δώσει κανείς απάντηση σε αυτό. Ό,τι νομίζουμε ότι πρέπει να εκδοθεί στα ελληνικά, ας το εκδώσουμε!
Ισχύει κατά τη γνώμη σας αυτό που λέγεται, ότι δηλαδή θα ζήσουμε κάποτε το τέλος του βιβλίου, την υποκατάστασή του από ηλεκτρονικά μέσα;
Προσωπικά δεν μπορώ να διαβάσω στον υπολογιστή, στο τάμπλετ κ.λπ. Μου είναι κουραστικό. Δεν ξέρω τι κάνουν άλλοι άνθρωποι. Κατά τη γνώμη μου όμως η ανάγνωση πρέπει να είναι μια τελετουργία. Όπως και η μουσική. Γι᾽ αυτό προσωπικά προτιμάω να ακούω μουσική από το πικάπ και όχι mp3. Το ίδιο ισχύει για την ανάγνωση: είναι πολύ πιο «ζεστό», πιο «ανθρώπινο», θα έλεγα, να διαβάζεις ένα βιβλίο καθισμένος σε μία πολυθρόνα με τον ωραίο σου καφέ στο πλάι, από να το διαβάζεις σε μια οθόνη καθισμένος σε ένα γραφείο - το ίδιο δηλαδή που κάνεις και την υπόλοιπη ημέρα.
Πώς φαντάζεστε τις Εκδόσεις των Συναδέλφων σε 10 χρόνια;
Ακμαίες και νεανικές με περισσότερους κολεκτιβιστές στη σύνθεσή τους. Επίσης να μην είναι ο μόνος, αλλά ένας από τους πολλούς αυτοδιαχειριζόμενους εκδοτικούς οίκους στην Ελλάδα.
ερωτήσεις: αρχισυντακτική ομάδα kaboom
επιμέλεια: Γιάννης Κτενάς
