*φωτογραφία: Kappani Colaides
"Βερολίνο, Ιανουάριος 2016:
το κανάλι όπου τα Freikorps πετάξανε το σφυροκοπημένο μέχρι θανάτου πτώμα της Ρόζας
έχει παγώσει
και τα πτηνά έχουν μαζευτεί σε μια μικρή επιφάνεια νερού κάτω από την γέφυρα".
Βλέποντας τη φωτογραφία οι συνειρμοί ήταν αναπόδραστοι.
Αφενός τα τελευταία λόγια της Εβραιοπολωνής πολιτικής φιλοσόφου και επαναστάτριας:
Οι μάζες είναι ο αποφασιστικός συντελεστής, αυτές είναι ο βράχος που πάνω του θα θεμελιωθεί
της επανάστασης η τελική νίκη. Οι μάζες στάθηκαν στο ύψος τους, την "ήττα" αυτή την έκαναν πραγματικά έναν κρίκο στην αλυσίδα των ιστορικών εκείνων ηττών που είναι η δόξα και η δύναμη του διεθνούς σοσιαλισμού.
Και γι' αυτό μέσ' απ' αυτή την "ήττα" θα βλαστήσει η μελλοντική νίκη.
"Τάξη επικρατεί στο Βερολίνο!". Ηλίθιοι δήμιοι! Η "τάξη" σας είναι χτισμένη πάνω στην άμμο. Η επανάσταση αύριο "θα υψώσει τη βροντερή φωνή της ως τους ουρανούς". Τρομαγμένοι θ' ακούσετε το νικητήριό της σάλπισμα: "Ήμουν, είμαι και θα είμαι!"
Αφετέρου το πλούσιο μουσικό συγκείμενο που έχει παραδώσει ο Θάνος Μικρούτσικος για τη Ρόζα Λούξεμπουργκ.
Ξεκινάμε από το 1977 και το δίσκο "Τροπάρια για Φονιάδες":
Η ενορχήστρωση ακούγεται σήμερα κάπως παρωχημένη (αν και προσωπικά ακόμα βρίσκω τα μέρη που έγραφε ο Μικρούτσικος για τα πνευστά, εκείνη την εποχή, ιδιοφυή), πάντως θα παραθέσουμε την εκτέλεση από αυτόν τον δίσκο οπωσδήποτε, λόγω της ερμηνείας από τη Μαρία Δημητριάδη.
-αν και για όποιον αναζητά μία πιο μοντέρνα προσέγγιση στο συγκεκριμένο τραγούδι, υπάρχει και η επανεκτέλεση από τα Υπόγεια Ρεύματα ("Τους έχω βαρεθεί", 2009)
Επόμενος σταθμός, έναν χρόνο αργότερα, το 1978, κυκλοφορεί ο ασύλληπτος δίσκος του Μικρούτσικου "Μουσική πράξη στον Brecht".
Σ' αυτόν τον δίσκο γίνονται απίθανα πράγματα με τις μελωδίες και οι επιλογές από την εργογραφία του Μπρεχτ είναι οι πλέον ενδιαφέρουσες, θα άξιζε λοιπόν να τον παρουσιάσουμε ξεχωριστά ολόκληρο, όμως χάριν της οικονομίας του άρθρου θα αναφερθούμε στο 8ο κομμάτι:
"Επιτάφιος για τη Ρόζα Λούξεμπουργκ" ευρύτερα γνωστό από τον τίτλο του πρωτότυπου ποιήματος Red Rosa (H Kόκκινη Ρόζα). Ερμηνεία από τον Γιάννη Κούτρα.
Τέλος, και εδώ το έγκυρο κομμάτι του άρθρου συνειδητά ανακοινώνεται ότι τελειώνει,
είναι κοινός τόπος στην φοιτητική αριστερά της τελευταίας 20ετίας, ότι ένα τραγούδι που τιτλοφορείται "Ρόζα" και περιέχει τον εμβληματικό στίχο (Άλκης Αλκαίος γαρ)
"πώς η ανάγκη γίνεται ιστορία"
δε μπορεί να αναφέρεται παρά στην προσωπικότητα του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος που όλοι υποψιαζόμαστε.
Για να διαφύγουμε της κοινοτοπίας (βλ. εκτέλεση Μητροπάνου: Στου αιώνα την παράγκα, 1996), επιλέγεται η "εσωτερική" επανεκτέλεση από τα Υπόγεια Ρεύματα (ξανά: Τους έχω βαρεθεί, 2009)
