Το καλοκαίρι έκλεισε τον κύκλο του και σε λίγες μέρες θα μπούμε κανονικότατα στη φθινοπωρινή μελαγχολία. Όχι μόνο γιατί δεν χαρήκαμε αρκετά το καλοκαίρι - ποιός χαίρεται εξάλλου όταν του παίρνουν το παγωτό απ'το χέρι,ακόμα κι αν είναι τεράστιο και το γλείφει τρείς μήνες-, αλλά γιατί θα χάσουμε αγαπημένα πρόσωπα, παράτολμες πράξεις, και κυρίως, την ευκαιρία να τις επαναλάβουμε χωρίς καμία δέσμευση.
-Γιατί το έκανες αυτό;
- Έτσι, γιατί ήταν καλοκαίρι και κάνω ό,τι δεν μπορώ όλον τον υπόλοιπο χρόνο!.
Αυτό που θα μου μείνει θα είναι τα χαμόγελα και οι περιπέτειες με τα αγαπημένα μου πρόσωπα. Φυσικά, τα αγαπημένα μου πρόσωπα δεν έχουν ένα μόνιμο παγωμένο χαμόγελο.Απλά εγώ επιλεκτικά - συνειδητά ή μή- κρατάω αυτές τις εικόνες, και πολύ λιγότερο τις άλλες, τις δυσάρεστες. Θυμάμαι μια βόλτα πεζοπορίας ή μια ολόκληρη μέρα στην παραλία, γκρινιάζοντας και σκουντουφλώντας απ'τη ζέστη,αλλά με την βαθιά επίγνωση πως αυτές οι στιγμές είναι ανεπανάληπτες. Ευάλωτες και πολύ προσωπικές αναμνήσεις δηλαδή, που δεν αισθάνομαι καθόλου την ανάγκη να τις καπελώσω και να τις μεταμορφώσω σε ένα όμορφο άρθρο που θα αναλύω με δημοσιογραφικό τρόπο αυτό ή εκείνο το γεγονός.
Πέρα όμως απ'τις προσωπικές στιγμές, κυρίως δύο γεγονότα απασχόλησαν την παρέα μου όσον αφορά τις συζητήσεις μας:O Iσραηλο-παλαιστινιακός πόλεμος, και η αρχαιολογική ανασκαφή στην Αμφίπολη.
Και τα δύο είχαν ένα τεράστιο και πολύ σημαντικό κοινό χαρακτηριστικό:Εκτυλίσσονταν σαν ριάλιτι! Βλέπαμε μέσα απ'την τελεβίζιον στην κουζίνα μας να βομβαρδίζονται σχολεία, να αποκεφαλίζονται άνθρωποι, να εκρήγνυνται νοσοκομεία. Ποτέ δεν θα ξεχάσω πώς η κάμερα κατέγραψε την ολοκληρωτική ισοπέδωση ενός νοσοκομείου μέσα σε 3 δευτερόλεπτα! Απ'το πουθενά έπεσε μια βόμβα και γίνανε όλα στάχτη και θρυμματισμένο τσιμέντο. Μπάμ! Ούτε φωνές ούτε περαιτέρω κίνηση ανθρώπων.Σαν κατάρα, έπεσε και αφάνισε.Ο ΟΗΕ, για άλλη μια φορά απέδειξε πόσο ολίγιστος και προσβλητικός είναι. Έβγαιναν σχεδόν κάθε μέρα ανακοινώσεις οτι σκοτώθηκαν 40 παιδιά, με τις οικογένειές τους, και πως τα 2/3 των σκοτωμένων ήταν άμαχος πληθυσμός. Ο ΟΗΕ και η ειρηνευτική του δύναμη κάθεται στα αβγά του κάθε φορά που βλέπει οτι ο πόλεμος γίνεται, και συνεχίζει να γίνεται χωρίς να τον υπολογίζουν.Για το κράτος του Ισραήλ ο εχθρός είναι οι Παλαιστίνιοι τρομοκράτες. Γενικά. Και αόριστα. Εδώ θέλω να παραθέσω ένα απόσπασμα από ένα βιβλίο του Ουμπέρτο Έκο:
"Ποιά είναι τα καινούργια χαρακτηριστικά του Νεοπολέμου; Είναι αβέβαιο το ποιός είναι ο εχθρός. Όλοι οι Ιρακινοί; Όλοι οι Σέρβοι; Ποιούς πρέπει να καταστρέψουμε; Η σύρραξη δεν είναι μετωπική. Ο Νεοπόλεμος δεν μπορούσε πια να είναι μετωπικός εξαιτίας της ίδιας της φύσης του πολυεθνικού καπιταλισμού.Δεν ήταν τυχαίο οτι το Ιράκ είχε εξοπλιστεί απ΄τις δυτικές βιομηχανίες, και, επίσης, δεν ήταν τυχαίο οτι από τις δυτικές βιομηχανίες, πάλι είχαν εξοπλιστεί δέκα χρόνια αργότερα οι Ταλιμπάν." (Με το βήμα του κάβουρα,εκδ.Ελληνικά Γράμματα,2006,σελ.23.)
Καθόμαστε μπροστά από την τηλεόραση και βλέπουμε τη σφαγή να συνεχίζεται.Αποκεφαλισμένοι στρατιώτες στη Συρία, αεροπλάνα που καταρρίπτονται στην Ουκρανία, Τζιχαντιστές στο Ιράκ. Δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι. Η μόνη επιλογή ελευθερίας που έχεις είναι να κλείσεις την καταραμένη την τηλεόραση και να σταματήσεις να ακούς αυτή την πειθήνια και βδελυρή φωνή του δημοσιογράφου. Δυστυχώς, μόνο αυτό. Γιατί όπως λέει ο Έκο λίγο πιο κάτω στο βιβλίο του που προανέφερα:
"Mε λίγα λόγια, ο Νεοπόλεμος έγινε ένα προϊόν των ΜΜΕ, σε σημείο που ο Μπροντιγιάρ θα μπορούσε με μια παραδοξολογία να πεί οτι δεν συνέβη, αλλ' απλώς εμφανίστηκε τηλεοπτικά."(ο.π. σελ.29)
Όσον αφορά την ανασκαφή στην Αμφίπολη, όλοι έγιναν θερμόαιμοι Ιντιάνα Τζόουνς. Στην τηλεόραση βγαίνουν και μιλάνε όλοι. Τσαρλατάνοι, πολιτικοί καιροσκόποι, επιστήμονες, καθημερινός κόσμος. Ανακατεύονται σε ένα τηλεοπτικό ντιμπέιτ χωρίς στοιχεία,χωρίς υπομονή, χωρίς επιχειρήματα. Με μόνα εφόδια την προσδοκία της αρχαιολογικής ανακάλυψης του αιώνα, οι ονειροφαντασίες και τα σενάρια για τη σπουδαιότητα του προσώπου που θάφτηκε εκεί έχουν ως σκοπό να βάλουν στο τρελό παιχνίδι των εντυπώσεων ακόμα και τον πιό συγκρατημένο και μετριοπαθή άνθρωπο.
Οι ανταποκρίσεις από τον αρχαιολογικό χώρο είναι καθημερινές και με αγωνία βλέπουμε να ξετυλίγεται το δαιδαλώδες και μυστηριώδες κουβάρι που είναι τυλιγμένο εδώ και χιλιετίες! Ναί, είναι ένα Τρούμαν Σόου με θύματα τους αρχαιολόγους. Όλοι κάθονται σε αναμμένα κάρβουνα για το τί θα γίνει, και ρωτάνε συνέχεια. Δεν ξέρουν οτι μια ανασκαφή θέλει χρόνο και μελέτη; Το οτι όλα πρέπει να γίνονται και να έχουν σημασία όταν θέλει η κοινή γνώμη (ένα κακό που εν πολλοίς τα ΜΜΕ καλλιέργησαν με την ρητορική και λογική τους προχειρότητα), και επίσης το γεγονός πως θέλουμε να βλέπουμε μόνο το αποτέλεσμα και όχι τη διαδικασία που οδηγεί σε αυτό, δείχνει την προχειρότητα και τη σύγχυση της κοινωνίας μας.
Αυτά τα λίγα για τον πόλεμο και τις ανασκαφές. Δεν είχα πρόθεση να επεκταθώ πολύ και νομίζω πως αυτό δεν είναι ένα μακροσκελές και κουραστικό κείμενο. Ας κρατήσουμε στη μνήμη μας τις ευχάριστες στιγμές με τους δικούς μας ανθρώπους, και τώρα που πέρασε κάπως η αναμπουμπούλα των πρώτων εντυπώσεων, ας ξανασκεφτούμε αυτά που βλέπαμε κάθε μέρα σαν ταινία στις τηλεοράσεις μας. Το πώς η φρικαλεότητα και η κοροϊδία γινόταν ψωμοτύρι στα χέρια των εμπόρων του τρόμου.
