Το 2004, Ο Μπάμπης Μπίζας είδε γραμμένο το όνομά του στο βιβλίο Γκίνες έχοντας κερδίσει τον τίτλο τού πιο πολυταξιδεμένου ανθρώπου στον πλανήτη. Πιο συγκεκριμένα, ο κύριος Μπίζας έχει ταξιδέψει σ’όλες τις χώρες της Γης (194 και μία), είτε ως φοιτητικός ταξιδευτής (στα 22 του έκανε το πρώτο του ταξίδι), είτε ως αρχηγός τουριστικών αποστολών (στα 35 του είχε ήδη επισκεφτεί 150 χώρες). Τώρα, είναι 59 χρονών, στο συρτάρι του έχει 40 διαβατήρια και περίπου 500.000 φωτογραφίες, δυσφορεί μόλις κλείσει 10 μέρες παραμονής στην Αθήνα και το όνομα της συζύγου του, ασφαλώς, είναι Πηλενόπη.
Από την Ανταρκτική έως την Αρκτική και από το οροπέδιο του Θιβέτ έως τις παραλίες της Νοτίου Χιλής, ο Μπάμπης φαίνεται να έχει βρει τη ραχοκοκκαλιά του νοήματος της ζωής και να γεύεται το μεδούλι της. Μία φορά, όταν τον ακούγαμε να μιλάει για τις εμπειρίες του, δήλωσε, με εκπληκτική σιγουριά, πως τους πιο χαρούμενους ανθρώπους στη Γη, στα πρόσωπα των οποίων μπορούσες να αναγνωρίσεις την «απροσποίητη χαρά», τους συνάντησε στο νησί Σάο Τομέ της Αφρικής – στον Ατλαντικό Ωκεανό, στο ύψος του Καμερούν. Δεν φοράνε παπούτσια, οι καλύβες τους δεν έχουν πόρτες και ξέρουν να εκτιμούν, δίχως δεύτερη σκέψη, την ανεξάντλητη γενναιοδωρία της φύσης. Ενώ λίγο αργότερα, ο Μπάμπης θα συμπληρώσει ότι ανακάλυψε τη φιλοσοφία του ευ ζην παρατηρώντας τον τρόπο με τον οποίο ζούνε οι οικογένειες της φυλής των Bella – μία φυλή διασκορπισμένη σε διάφορα κράτη της δυτικής Αφρικής, όπως ο Νίγηρας, το Μάλι, η Μπουρκίνα Φάσο. Σύμφωνα με τον Μπάμπη, το μυστικό είναι ότι το νοικοκυριό μιας οικογένειας των Bella απαρτίζεται από μόλις 7 αντικείμενα. Τίποτα λιγότερο, τίποτα περισσότερο. Το ερώτημα λοιπόν που μπορεί να προκύψει είναι το εξής: αυτοί οι άνθρωποι, που βρίσκονται τόσο απομακρυσμένοι από το πολιτισμικό μικρόβιο τού «τα θέλω όλα» όσο εμμένουν κουρδισμένοι στην τονικότητα της γης τους, είναι πιθανό να εμφανίζουν ψυχολογικά προβλήματα; Άγχος, φοβία, μελαγχολία;
Η απάντηση έρχεται από τον κλάδο της Ιατρικής Ανθρωπολογίας που μελετάει τα ψυχοπαθολογικά εκείνα σύνδρομα που παρατηρούνται αποκλειστικά σε περιοχές εκτός δυτικού κόσμου. Διότι εκεί μακριά, μία αγχώδης ή καταθλιπτική διαταραχή, φερ’ειπείν, είναι εντελώς άγνωστα πράγματα. Ενδεικτικό είναι ότι στα λεξιλόγιά τους δεν υπάρχουν οι αντίστοιχες λέξεις. Καθόσον όμως ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιο, υπάρχει κι εκεί το φάντασμα του Άλλου το οποίο δεν σταματάει να εκδηλώνεται τριβελίζοντας ψυχές και σώματα. Απλώς, στις «μη δυτικές κοινωνίες», η φαντασία οργιάζει διαφορετικά ακολουθώντας τις γραμμές της εκάστοτε κοινωνίας, φυλής, με τα ιδιαίτερα ήθη και τις διαλέκτους τους κι έτσι λοιπόν έχουμε τα αποκαλούμενα Culture-bound Syndromes, μερικά από τα οποία αναφέρουμε παρακάτω.
Στη νότια και ανατολική Ασία, εμφανίζεται το Κορο: φόβος ότι το πέος (για τους άνδρες) ή οι θηλές (για τις γυναίκες) θα αναδιπλωθούν μέσα στο σώμα προκαλώντας τον θάνατο. Στις Αρκτικές περιοχές, ενδεχομένως θα συναντήσουμε Εσκιμώους να υποφέρουν από Πιμπλοκτοκ: κρίση που διαρκεί έως και μίση ώρα κατά την οποία ο πάσχων σκίζει τα ρούχα του, τρέχει ουρλιάζοντας και στη συνέχεια πέφτει σε κώμα. Συνήθως, όταν συνέρχεται, δεν θυμάται τίποτα από το επεισόδιο. Σε περιοχές της Λατινικής Αμερικής μπορεί να παρατηρήσουμε το Σουστο: μία αντίδραση τρόμου η οποία ερμηνεύεται ως αποχωρισμός της ψυχής από το σώμα. Στην Ιαπωνία και στην Κορέα, υπάρχει το σύνδρομο Ταϊτζιν Κυοφουσο: φόβος ότι μέλη, λειτουργίες ή και οσμές του σώματος του υποκειμένου είναι τρομακτικά δυσάρεστες και απωθητικές για τους άλλους γύρω του. Στα εδάφη της Κίνας και της Ταϊβάν, βλέπουμε ανθρώπους να πάσχουν από το Σενκουε: άγχος συνοδευόμενο από σωματικές ενοχλήσεις που αποδίδονται σε απώλεια σπέρματος (λόγω αυνανισμού, πρόωρης εκσπερμάτισης, ονειρώξεων κτλ), πράγμα που θεωρείται, από τους αυτόχθονες, εξαιρετικά επικίνδυνο για τη ζωή του πάσχοντος. Στη νοτιο-ανατολική Ασία, στην Καραϊβική και στα αμερικάνικα εδάφη των Ινδιάνων Ναβάχο, παρατηρούμε το σύνδρομο Αμοκ: στην αρχή έχουμε την εκδήλωση μίας μελαγχολικής συμπεριφοράς η οποία όμως, εν συνεχεία, συνοδεύεται από απροσδόκητα ξεσπάσματα θυμού και επιθετικότητας και τέλος από ένα αίσθημα καταδίωξης. Συνήθως το Αμοκ προκαλείται στο άτομο όταν κάποιος έχει θίξει την αξιοπρέπειά του. Στην ανατολική Αφρική και στην Αϊτή εμφανίζεται το Μπουφε Ντελιραντ: είναι μία ξαφνική τρικυμία εν κρανίω, με βίαιη συμπεριφορά, σύγχυση και σωματική διέγερση.
Όπου υπάρχει ήλιος, υπάρχουν και σκιές λοιπόν. Χάριν των «θλιμμένων τροπικών» και καθώς το φετινό καλοκαίρι βρίσκεται στον παροξυσμό του, ας παίξουμε αυτη τη φορά ένα squiggle με τις πιο απίθανες, απομακρυσμένες, χαμένες στον χάρτη τοποθεσίες στις οποίες θα θέλαμε να ζήσουμε για ένα καλοκαίρι. Στείλτε τα μας επωνύμως, ψευδωνύμως, ανωνύμως, απλά και μόνο για να φτιάξουμε ένα squiggle game.
