Στις 14/3 του 1879 γεννιέται ο Άλμπερτ 'Αϊνστάιν, ο θεμελιωτής της Θεωρίας της Σχετικότητας, ο φυσικός που ταρακούνησε το πεδίο της Φυσικής. Παράλληλα, όμως, με τις πρωτοποριακές επιστημονικές του εργασίες ήταν ένας σκεπτόμενος άνθρωπος που προβληματιζόταν για τα δημόσια θέματα. Είναι γνωστές οι τοποθετήσεις του υπέρ της χορτοφαγίας, κατά του ναζισμού και υπέρ των πολιτικών ελευθεριών, όπως και η επιστολή που έστειλε στον Φρόιντ το 1932 προκειμένου να συζητήσουν για την πιθανότητα εδραίωσης της παγκόσμιας ειρήνης.
Εδώ παραθέτουμε μια σκέψη του για τη διερώτηση γύρω από το νόημα της ζωής:
"Ποιο είναι το νόημα της ανθρώπινης ζωής ή της οργανικής ζωής συνολικά; Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση συνεπάγεται μια ολόκληρη θρησκεία. Έχει συνεπώς κάποιο νόημα -αναρωτιέσαι- να τη θέτουμε; Απαντώ πως ο άνθρωπος που αντιμετωπίζει την ίδια τη ζωή του και αυτή των συνανθρώπων του σαν κάτι χωρίς νόημα δεν είναι απλώς δυστυχής αλλά και σχεδόν ανάξιος να ζει."
Στις 14/3 του 1905 γεννιέται ο Ραϋμόν Αρόν, ο σημαντικός Γάλλος κοινωνιολόγος που το 1955 χαρακτήρισε τον μαρξισμό "όπιο των διανοούμενων της εποχής του". Το βιβλίο του Les Étapes de la pensée sociologique (στα ελληνικά κυκλοφορεί στις εκδόσεις γνώση υπό τον τίτλο Η εξέλιξη της κοινωνιολογικής σκέψης) αποτελεί μία από τις καλύτερες εισαγωγές στο έργο των θεμελιωτών της κοινωνιολογίας.
Ας δούμε ένα απόσπασμα από αυτό το βιβλίο και συγκεκριμένα από το κεφάλαιο για τον Μαρξ, τον οποίο πάντως εκτιμούσε βαθύτατα: (αναφερόμενος στην αναγωγή της πολιτικής στην οικονομία και στον μαρασμό του κράτους) "Η σίγουρη εξαφάνιση των ανταγωνισμών θα σήμαινε είτε ότι οι ανταγωνισμοί μεταξύ των ομάδων δεν έχουν άλλη προέλευση από την ατομική ιδιοκτησία των εργαλείων παραγωγής είτε ότι το κράτος εξαφανίζεται. Καμία όμως από τις δύο αυτές υποθέσεις δεν είναι ευλογοφανής. Δεν υπάρχει λόγος να εναρμονιστούν αυτόματα συμφέροντα των μελών μιας κοινότητας από τη στιγμή που τα μέσα παραγωγής θα πάψουν να είναι αντικείμενο ατομικής ιδιοποίησης. Εξαφανίζεται ένας τύπος ανταγωνισμού, όχι όλοι οι δυνατοί ανταγωνισμοί. Και από τη στιγμή που διατηρούνται διοικητικές ή διευθυντικές λειτουργίες υπάρχει εξ ορισμού ο κίνδυνος είτε να είναι άδικοι όσοι ασκούν τις λειτουργίες αυτές είτε να έχουν κακή πληροφόρηση είτε να είναι παράλογοι, οπότε οι κυβερνώμενοι δεν θα ικανοποιούνται από τις αποφάσεις που παίρνουν οι κυβερνώντες."
Τέλος, στις 14/3 του 1883 πεθαίνει ο ίδιος ο Καρλ Μαρξ, ο φιλόσοφος που είχε μάλλον τη μεγαλύτερη πρακτική επίδραση στον 20ό αιώνα. Στο έργο του υπάρχει πάντα μια διφυΐα: από τη μία ο ντετερμινισμός, ο μηχανικός νόμος που κυβερνά τις κοινωνίες χωρίς να το ξέρουν, ο Νόμος της Ιστορίας που οδηγεί με μαθηματική βεβαιότητα στην αταξική κοινωνία· κι από την άλλη το αίτημα για κοινωνική δικαιοσύνη, το ερώτημα πώς εμείς οι ίδιοι θα αλλάξουμε τον κόσμο, η πίστη στην επανάσταση.
Εδώ θα κρατήσουμε μια φράση που εγγράφεται στη δεύτερη παράδοση, από τη 18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη: "Οι άνθρωποι δημιουργούν την ίδια τους της ιστορία, τη δημιουργούν, όμως, όχι όπως τους αρέσει, όχι μέσα σε συνθήκες που οι ίδιοι διαλέγουν, μα μέσα σε συνθήκες που υπάρχουν άμεσα, που είναι δοσμένες και που κληροδοτήθηκαν από το παρελθόν. Η παράδοση όλων των νεκρών γενεών βαραίνει σαν βραχνάς στο μυαλό των ζωντανών.
