Σ' έναν από τους πιο πυκνούς στίχους της ελληνικής τραγουδοποιίας, ο Φ. Δεληβοριάς αφηγείται ότι πηγαίνοντας συχνά στα πορνεία, συναντάει "Αλβανούς, ναύτες, γέρους κι άλλους του συγγενείς".
Γιατί όμως είναι συγγενής τους; Δεν πρόκειται, βέβαια, εδώ για μια φιλοσοφία της ισότητας ούτε για ένα ευχολόγιο υπέρ των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Η απάντηση, νομίζω, είναι η εξής: είναι συγγενείς γιατί έχουν όλοι να αντιμετωπίσουν την ίδια ενόρμηση, τους ταλαιπωρεί ένας κοινός πόθος, που τους έκανε να στραφούν στο μπουρδέλο· λύση ενδεχομένως ένοχη και κάπως απογοητευτική, όπως φανερώνει ο επόμενος στίχος (μα κανείς την Κική μου δεν ξέρει).
Είναι, λοιπόν, αυτή η συγγένεια αποτέλεσμα όχι πολιτικής θεωρίας, αλλά συναισθηματικής κοινοκτημοσύνης, για να το πούμε με έναν όρο από τα δοκίμια του Γ. Σεφέρη. Όμως και κάθε επαναστατική φιλοσοφία, αυτήν τη συναισθηματική κοινοκτημοσύνη δεν έχει στη βάση της, αυτήν την ἐμπάθεια; Έτσι είναι, για μένα τουλάχιστον. Νομίζω πως πρέπει να στηρίζουμε κάθε μας προσπάθεια σε αυτό το κοινό πάθος, κι όχι σε μηχανιστικούς νόμους που αποξενώνουν τον άνθρωπο απ' ό,τι το ανθρώπινο.
Κάθε ιδέα περί επιστημονικού σοσιαλισμού μού είναι ανυπόφορη κι ενώ αγαπώ την επανάσταση, φοβάμαι τους επαναστάτες που δε διαβάζουν ποιήματα και δεν πηγαίνουν σινεμά.
