Την Τετάρτη 19/11, βρεθήκαμε στο χώρο του Σύγχρονου Θεάτρου, όπου παρακολουθήσαμε μια ομάδα νέων ηθοποιών να απογειώνει με την ενέργειά της το πρώτο θεατρικό κείμενο του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, υπό τους ήχους μιας μαγευτικής μουσικής. Στη συνέχεια, μιλήσαμε με τη σκηνοθέτρια της παράστασης, Νικολέτα Ξεναρίου, και τον πιανίστα και συνθέτη της μουσικής, Χρίστο Θεοδώρου.
Κερδίζετε τους θεατές ήδη πριν από την έναρξη της παράστασης, αφού, για όσο χρόνο το κοινό εισέρχεται και κάθεται στις θέσεις του, διαδραματίζεται ένας πολύ όμορφος, απαλός χορός, εν είδει εισαγωγής. Πέρα από τη μεγάλη του ομορφιά, πώς λειτουργεί σε σχέση με το υπόλοιπο έργο;
ΝΙΚΟΛΕΤΑ ΞΕΝΑΡΙΟΥ: Είναι η μικρή μας τελετή. Παραθέτουμε έναν από τους τρόπους συγκέντρωσης και συντονισμού. Χωρίς συντονισμό η παράσταση δεν υπάρχει. Η ομορφιά προκύπτει, δεν είναι ζητούμενο. Κι αυτό είναι κάτι που διατρέχει όλη την παράσταση.
Στον πυρήνα του έργου βρίσκουμε ένα αγαπημένο θέμα της λογοτεχνίας, τη σύζευξη έρωτα και θανάτου, σύζευξη που υπάρχει στο Σολωμό, λόγου χάρη, όταν γράφει "μόνο είναι έτσι δυνατός ο Έρωτας κι ο Χάρος", υπάρχει επίσης στο Σαχτούρη αλλά και σε πολλούς άλλους, ακόμη και στον ίδιο τον Φρόυντ, που λέει ότι η ενόρμηση του έρωτα πάντα αναμειγνύεται με την ενόρμηση του θανάτου και ποτέ δεν συναντάμε τη μία ή την άλλη σε καθαρή μορφή. Ποια είναι η δικιά σας γνώμη γι' αυτό το ακαταμάχητο δίπολο;
ΧΡΙΣΤΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ: O Έρωτας και ο Θάνατος είναι δύο τόσο διαφορετικές όσο και αλληλοελκόμενες έννοιες που κυριαρχούν στη Ζωή μας, ακόμα κι αν δεν το γνωρίζουμε, και έτσι λογικά και φυσικά έχουν την θεματική πρωτοκαθεδρία σε ολόκληρη την Τέχνη. Όταν σκεφτούμε ότι η Ζωή μας είναι πολύτιμη, μοναδική και κάποια στιγμή θα φτάσει σε ένα τέλος, παρέα με την συνειδητοποίηση αυτή έρχεται και η μορφή του πανέμορφου Έρωτα, που κατά έναν τρόπο ακυρώνει τον Θάνατο και μας γιατρεύει από την σκέψη αυτή του αναπόφευκτου, κάνει την Ζωή μας ομορφότερη και λαμπρότερη.
Ν.Ξ. Γνώμη δεν κατέχω. Παίρνω όμως θέση. η επίγνωση της θνητότητας μας οδηγεί στην Ποίηση. Είμαι ζωντανή ακριβώς γιατί δύναμαι να πεθάνω. Ζωντανή. Και πώς να ζήσω χωρίς Έρωτα; Πώς να πορευτώ αν δεν με οδηγεί αυτός ο έρωτας κι ας πεθάνω. Θα πεθάνω ζωντανή.
Στο κείμενο όλα διαδραματίζονται στο επίπεδο του φυσικού κόσμου, στο επίπεδο των εντόμων, αν θέλετε. Ο έρωτας είναι έρωτας για μια πεταλούδα, ο εκπρόσωπος του θανάτου είναι ο σκορπιός, ο θεός είναι ο άγιος-Σκαθάριος κλπ. Πώς επηρεάζει αυτό το νόημα του έργου και τη δικιά σας ματιά πάνω του;
Ν.Ξ. Απαντώ επαναδιατυπώνοντας την ερώτηση: όλα διαδραματίζονται στο επίπεδο του φυσικού κόσμου που δεν θα ήταν φυσικός αν δεν ήταν γεμάτος μυστήριο. Στον ίδιο κόσμο που ζω εγώ κι εσύ. Ο Έρωτας είναι ο Έρωτας για τον Έρωτα. Κι αν ο σκορπιός φαντάζει επικίνδυνος δεν είναι γιατί προσωποποιεί τον Θάνατο αλλά το φόβο του Θανάτου. όσο για τον Άγιο μέγα Σκάθαρο αναφέρεται τακτικά ...χωρίς να εμφανίζεται. Ο ποιητής της υπόθεσης Σκαθαράκος, ο ερωτοχτυπημένος, αμφισβητεί την ύπαρξη του λίγο πριν το τέλος. Κι αν ο ‘αγιος μέγας Σκάθαρος ποτέ του δεν υπήρξε; Ρωτάει. Σαν γνήσιος ποιητής. ρωτάει. Τι άλλο μπορεί να κάνει; Τώρα γιατί ο Λόρκα επιλέγει τα έντομα για να θίξει αυτά τα τεράστια ζητήματα; Το αποκαλύπτει ήδη από την πρόλογο του έργου: όλα στη φύση όμοια είναι . Ας αναλογιστούμε.
Σημαντικό στοιχείο της παράστασης είναι η ενέργεια που βγάζετε. Πόσο έπαιξε ρόλο σε αυτό το ότι είστε όλοι σχεδόν πάρα πολύ νέοι; Πώς βρεθήκατε τόσα πολλά φρέσκα άτομα μαζί; Ίσως όχι τυχαία, διαλέξατε κι ένα νεανικό κείμενο του Λόρκα...
Ν.Ξ.: Η δουλειά αυτή ξεκίνησε στο πλαίσιο της Σχολής θεάτρου Δήλος όταν η διευθύντρια της Δήμητρα Χατούπη ζήτησε από εμένα και το Χρίστο να δουλέψουμε με το τρίτο έτος για τις εξετάσεις της αποφοίτησης τους. Η ομάδα αυτή είχε αποκαλύψει εγκαίρως τα χαρίσματα της. Ξέραμε με ποιους έχουμε να κάνουμε. Ο Χρίστος είχε την πρόταση για αυτό το έργο κι εγώ αμέσως ερωτεύτηκα την ιδέα. Όλα δημιουργήθηκαν στην αίθουσα προβών η σύνθεση, μουσική και σκηνική, έγιναν σε παρόντα χρόνο. Όλοι μαζί αγαπήσαμε το έργο σκαλίζοντας το. Η ενέργεια που μαγεύει τελικά είναι αυτή του συνόλου που δονείται συντονισμένα, που θέλει να μοιράζεται. Κάτι μου λέει πως αυτή η νιότη δεν θα φθαρεί με το πέρασμα του χρόνου. Είναι απ´ αυτές..
Φυσικά, δεν μπορούμε να κλείσουμε χωρίς να αναφερθούμε στην υπέροχη μουσική του έργου. Πείτε μας κάποια πράγματα για τη φόρμα του μιούζικαλ και για την εξαιρετική δουλειά των μουσικών.
Ν.Ξ. Η μουσική που γράφτηκε και ερμηνεύεται ζωντανά στη σκηνή είναι μαγική. Ας απαντήσει καλύτερα για τη φόρμα του μιούζικαλ και τον τρόπο δουλειάς ο ίδιος ο μαέστρος. Εγώ απλώς υποκλίνομαι!
Χ.Θ.: Το έργο μας είναι μιούζικαλ, δηλαδή η μουσική πρωταγωνιστεί εντελώς και εκείνη είναι που πλάθει ουσιαστικά και τους χαρακτήρες του έργου. Επίσης πολύ σημαντικό ρόλο για αυτό είναι το λιμπρέτο, η έμμετρη απόδοση και διασκευή-αναδημιουργία κατ’ ουσίαν - του πρωτότυπου έργου. Η διαφορά στο δικό μας έργο είναι ότι η μουσική του έργου γράφτηκε για ηθοποιούς που τραγουδούν και όχι για τραγουδιστές που παίζουν. Δηλαδή εδώ δεν υπάρχουν ούτε η επίδειξη τεράστιας φωνητικής έκτασης, ούτε οι τραγουδιστικοί ακροβατισμοί .Η μουσική γράφτηκε για ηθοποιούς που ερμηνεύουν και στόχος τους είναι το καθαρό αίσθημα και η επικοινωνία του, εκεί ίσως βρίσκεται η αμεσότητα και αν θέλετε η «λαϊκότητά» της.
Η παράσταση παίζεται στο Σύγχρονο Θέταρο, κάθε Σάββατο στις 3 και στις 6 μμ και κάθε Κυριακή στις 3 μμ.
Τις ερωτήσεις έκανε για λογαριασμό του kaboom o Γιάννης Κτενάς.
Τις φωτογραφίες τράβηξε ο Στέλιος Τερζίδης.
Ευχαριστούμε την ηθοποιό Ισμήνη Κακούρα Βαρακλή για την πολύτιμη βοήθειά της στη διαδικασία της συνέντευξης.
