“Η Ρωσία έχει έναν πολιτισμένο ηγεμόνα αλλά όχι έναν πολιτισμένο λαό , φυσικά στην Γαλλία συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο.” ~ για τον Ναπολέοντα
Ήταν Ιανουάριος του 1809 . Ο υπουργός εξωτερικών της Αυτοκρατορίας της Γαλλίας ανεβαίνει κουτσαίνοντας την μεγάλη σκάλα των ανακτόρων του Κεραμικού. Τον είχε καλέσει ο οργισμένος Ναπολέοντας μετά την αμφιλεγόμενη έκβαση του πολέμου στην Ισπανία.
Το βλέμμα του κενό, δεν ήξερες ποτέ τι κρύβει η σκέψη του. Μια αλεπού της στέπας που περίμενε πάντα υπομονετικά την κατάλληλη στιγμή.
Ο Ταλλεϋράνδος είχε καταφέρει να επιζήσει και να παίζει πρωταρχικό ρόλο μια πολύ μεγάλη και ταραχώδη περίοδο. Από την βασιλεία του Λουδοβίκου XVI, στην Γαλλική επανάσταση , την εποχή του Ναπολέοντα μέχρι τον Λουδοβίκο XVIII και τον Λουδοβίκο-Φίλιππο κατείχε υψηλά αξιώματα ενώ πάντα δημιουργούσε τις προϋποθέσεις να γίνεται απαραίτητος (Υπουργός Εξωτερικών, 1797- 1815 / Πρωθυπουργός , Ιούλιο - Σεπτέμβρη 1815).
Οι σχέσεις του με τα ξένα κράτη και του υπουργούς εξωτερικών, εξαιρετική. Πρόδιδε οποιονδήποτε στεκόταν εμπόδιο στην καριέρα του χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία. Ο χαμαιλέοντας της διπλωματίας Ταλλεϋράνδος έλεγε:
“Για να κάνεις καριέρα, πρέπει να φοράς όλο γκρίζα, να είσαι πάντα στη σκιά, να μη δείχνεις πρωτοβουλία.”
Σαν νυφίτσα κρυφάκουγε πίσω από πόρτες, δεν μίλαγε παρά άκουγε. Ήταν πράγματι στην σκιά κάνοντας υπολογισμούς με το πανούργο του μυαλό. Δεν κοίταζε ποτέ τον συνομιλητή του απ’ ευθείας στα μάτια. Η απάντηση σε όλα ήταν ένα ελαφρύ μειδίαμα … ότι πιο τα τίμιο για έναν άνδρα που δεν κρατούσε ποτέ τον λόγο του.
Το 1807 παραιτείται από την θέση του υπουργού μιας και ήδη είχε αρχίσει να “θερμαίνει” τις σχέσεις του με διπλωμάτες και υπουργούς του εξωτερικού και να δωροδοκείται από ξένες χώρες για να αποκαλύπτει απόρρητες πληροφορίες .Κρατά τους τίτλους του Μέγα Οικονόμου (Grand Chambellan de France) και Πρίγκιπα του Μπενεβέντο.
Ο Ναπολέοντας τον υποδέχεται και δεν τον αφήνει να κάτσει. Αφού τον κατηγορεί ανοιχτά για προδοσία αλλά και για την αποτυχία των διαπραγματεύσεων με την Ρωσία τον παύει από Μέγα Οικονόμο: Προδοσία διότι σχεδίασε μαζί με τον Φουσέ *και την αδελφή του Ναπολέοντα Καρολίνα την διαδοχή του θρόνου από τον Μουρά **, σε περίπτωση που ο Ναπολέοντας, του οποίου τα ίχνη είχαν χαθεί στην Ισπανία, δεν εμφανιζόταν.
Η στρατηγική του Ταλλεϋράνδου προώθησε τον περιορισμό της κατακτητικής μανίας του Ναπολέοντα. Ο έξυπνος διπλωμάτης είχε προβλέψει το μέλλον και διασφάλιζε την νέα θέση του σε αυτό. Υποκλίνεται και περπατά προς την έξοδο.
Ο Ναπολέοντας του λεει:
“Είσαι σκατά! Σκατά σε μεταξωτές κάλτσες !”
Λίγα χρόνια μετά ο Ναπολέοντας εξορίζεται και ο Ταλλεϋράνδος επιστρέφει ως Υπουργός του Λουδοβίκου XVIII ...
*Υπουργός Αστυνομίας και Εσωτερικών
**Βασιλιάς της Νάπολης και στρατάρχης του Ελαφρού Ιππικού (Ουσάροι).
