Σημειωματάριο

Μost misquoted (part 2)

Η συνέχεια του most misquoted

5.

John Adams (1735-1826)

"This would be the best of all possible worlds if there were no religion in it"

«Αν δεν υπήρχε θρησκεία, αυτός θα ήταν ο καλύτερος δυνατός κόσμος»

Πρόκειται για μια αγαπημένη φράση αθεϊστικών οργανώσεων που θέλουν να απεικονίσουν τον δεύτερο πρόεδρο των ΗΠΑ ως προοδευτικό πνεύμα. Η φράση πράγματι ειπώθηκε από τον Άνταμς αλλά μόνο και μόνο για να την αποκηρύξει. Τον Απρίλιο του 1817 σε ένα γράμμα του στον πρωτομάστορα της Αμερικανικής ανεξαρτησίας Τόμας Τζέφερσον, ανέφερε ότι διάβασε κάτι αμφιλεγόμενα γραπτά, που του θύμισαν πως ο δάσκαλος των λατινικών του συνήθιζε να τσακώνεται περί θρησκείας. Συγκεκριμένα έγραψε «Στη πορεία της βραδινής μου ανάγνωσής, είκοσι φορές έχω φτάσει στο σημείο να ξεσπάσω: «Αν δεν υπήρχε θρησκεία, αυτός θα ήταν ο καλύτερος δυνατός κόσμος!!!!» Σε αυτό το επιφώνημα παρεξηγήθηκε η φράση την οποία ο Άνταμς αμέσως μετά σχολιάζει κατηγορηματικά: Χωρίς θρησκεία, αυτός ο κόσμος θα ήταν κάτι ανάρμοστο να αναφέρει κανείς δημοσίως – εννοώ κόλαση.»

 

4.

Γαλιλαίος (1564-1642)

"Eppur si muove"

 «Κι όμως κινείται».

Το έτος είναι 1633 και ο 69χρονος τότε Γαλιλαίος μεταφέρεται με διαταγή της Ιεράς εξέτασης, σε σκοτεινό μπουντρούμι βασανιστηρίων με σκοπό να αποτάξει την ιδέα ότι η Γη γυρίζει γύρω απ’τον ήλιο. Παρόλα αυτά ο Γαλιλαίος υψώνει το κεφάλι και λέει πεισματικά «Κι όμως γυρίζει». Όσο ηρωικό κι αν ακούγεται, δυστυχώς δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν κάτι τέτοιο. Η φράση γράφτηκε από έναν Γάλλο συγγραφέα μισό αιώνα μετά το θάνατο του Γαλιλαίου και ήταν εκείνος που την έβαλε πρώτος στα λεγόμενα του μεγάλου επιστήμονα.

 

3.

Τζόζεφ Στάλιν (1878-1953)

"You can't make an omelet without breaking a few eggs."

«Αν δεν σπάσεις μερικά αυγά δεν γίνεται ομελέτα»

Ο Στάλιν, χρησιμοποίησε αυτή τη φράση για να δικαιολογήσει τις τυραννικές του πολιτικές εννοώντας ως «μερικά αυγά» κάποιες δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπινα κεφάλια. A-ny-way, η φράση αυτή δεν ήταν δικιά του καθώς είναι ένα παλιό ρητό, ειπωμένο από ανθρώπους που δεν έχουν τίποτα κοινό με τον σοβιετικό δικτάτορα. Σε μια ομιλία του ο Αμερικανός Πρόεδρος Γουίλιαμ Ταφτ είπε στο κοινό: “Δεν μπορούμε να φτιάξουμε ομελέτες χωρίς να σπάσουμε αυγά.» Επίσης, κάποιες πηγές αποδίδουν την ατάκα ακόμα και στον Ροβεσπιέρο το 1790. 

 

2.

Βολταίρος [Φρανσουά Μαρί Αρουέ] (1694-1778)

"I disapprove of what you say, but I will defend to the death your right to say it."

«Διαφωνώ με αυτό που λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες»

Μια από τις γνωστότερες ατάκες του Βολταίρου προέρχεται από το βιβλίο της Έβελιν Μπίτρις Χολ «Oι Φίλοι του Βολταίρου» και αποτελεί μια δικιά της ερμηνεία της δήλωσης του μεγάλου διανοητή σχετικά με το βιβλίο “De l'esprit” του φιλοσόφου Κλωντ-Αντριέν Ελβέτιους. Ο Βολταίρος δεν είχε κανέναν λόγο να υπερασπιστεί ενα βιβλίο που καταδικάστηκε απο τό Παριζιάνικο κοινοβούλιο, λογοκρίθηκε από τη Σορβόνη, διακόπηκε η δημοσίευσή του και κάηκε δημοσίως από τον δήμιο της γειτονιάς, σχολιάζοντας τη κατάσταση ως «Πολύ κακό για μια ομελέτα!» Συγκεκριμένα, η περίληψη της Χολ ήταν «Διαφωνώ με αυτό που λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες, αυτό ήταν το φέρσιμο του τώρα». H Χολ δήλωσε ότι δεν είχε σκοπό να υπονοήσει ότι ο Βολταίρος είπε αυτολεξεί τα λόγια. 

 

1.

Ιούλιος Καίσαρ(101-14 π.Χ)

“Et tu, Brute?”

«Και εσυ, Βρούτε;»

Οι Ειδοί του Μαρτίου το 44 π.Χ έμεινε στην Ιστορία ως η μέρα που ο Γάιος Ιούλιος Καίσαρ δολοφονήθηκε από συνωμότες μέσα στη Σύγκλητο της Ρώμης. Ανάμεσα σε αυτούς και ο Μάρκος Ιούνιος Βρούτος στον οποίο ο Καίσαρας λέγεται ότι απηύθυνε την ιστορική φράση. Όμως δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν κάτι τέτοιο καθώς ακόμα και ο Σουητώνιος που ιστοριογράφησε τη καθημερινότητα του μεγάλου στρατηγού, ισχυρίζεται ότι δεν είπε τίποτα κατά τη διάρκεια της δολοφονίας του. Ακόμα, ο Πλούταρχος αναφέρει ότι μόλις που κουκουλώθηκε με την τήβεννο του μόλις είδε τον Βρούτο ανάμεσα στους συνωμότες. Η φράση έμεινε στην ιστορία από το έργο «Ιούλιος Καίσαρας» του Γουίλιαμ Σαίξπηρ που στη σκηνή της δολοφονίας έχει τον Βρούτο ως τον τελευταίο μαχαιροβγάλτη, στον οποιο απηύθυνε τα λόγια:

ΚΑΙΣΑΡΑΣ: Και εσύ Βρούτε; Τότε πέσε Καίσαρα! (Πεθαίνει) 

 

Σχετικά με τον αρθρογράφο

Λουκάς Pal