«Το να χωρίζουμε τον κόσμο σε "εμάς" και "τους εχθρούς μας" προκαλεί φόβο, μια παραπλανητική δικαίωση της βίας και του πολέμου. Αυτοί οι πόλεμοι εμποδίζουν τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα σε χώρες που έχουν υπάρξει οι ίδιες θύματα της βίας.»
Ασγκάρ Φαραντί, 2017
Όσκαρ και πάλι Όσκαρ! Για 89η φορά η απονομή των πολυπόθητων βραβείων Όσκαρ ανήκει πια στο παρελθόν και είναι σχεδόν βέβαιο ότι το Hollywood προετοιμάζει ήδη την 90ή του φιέστα με όλη τη δέουσα μεγαλοπρέπεια και μερικά βραβεία ταινιών σαν συνοδευτικό της βραδιάς. Ένας ιδιαίτερα απαξιωμένος θεσμός στα μάτια των πραγματικών σινεφίλ ή γενικά, για να μην ξενίσει ο τίτλος του σινεφίλ, των θεατών κινηματογραφικών ταινιών, που γνωρίζουν πολύ καλά ότι μόνο κάποιες καλές ταινίες και ανάμεσά τους κατά καιρούς μερικά αριστουργήματα από μια πληθώρα τουλάχιστον αξιόλογων ταινιών που γυρίζονται διεθνώς κάθε χρόνο φτάνουν στα Όσκαρ και βραβεύονται ως οι καλύτερες στην κατηγορία τους. Τόσο καταφανώς αυθαίρετη και ελιτίστικη η κρίση μιας επιτροπής που νομίζει πως μπορεί να κρίνει και να αποφασίσει ποια είναι η καλύτερη ταινία ή η καλύτερη ερμηνεία, έστω και μόνο στην Αμερική.
Παράλληλα όμως με αυτό τον απαράμιλλο καλλιτεχνικό χαρακτήρα που αποδίδεται στα βραβεία του γνωστού «Θείου», που όμοιός του δε συναντάται εδώ και χρόνια, υπάρχει και ένα άλλο στοιχείο που όχι μόνο αποδίδεται σε αυτά τα βραβεία, αλλά φροντίζουν πάση θυσία να συντηρείται χρόνο με το χρόνο: το πολιτικό. Βράβευση αντιπολεμικής ταινίας ως ένδειξη φιλειρηνισμού σε μια περίοδο που η Αμερική διεξήγαγε έναν από τους σκληρότερους πολέμους στη σύγχρονη ιστορία της, βαρυσήμαντες ομιλίες από βραβευμένους ηθοποιούς, σκηνοθέτες και παρουσιαστές φορτισμένες κοινωνικά και ιδεολογικά με την προάσπιση των δικαιωμάτων μειονοτικών ομάδων, αδύναμων και δυνατών, γυναικών, παιδιών, προσφύγων και γενικά των ανθρώπινων δικαιωμάτων ανάλογα με την επικαιρότητα και τη θεματολογία των ταινιών που γυρίστηκαν μέσα στη χρονιά. Πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία, που χωρίς να ακυρώνει προσωπικότητες με έντονη πολιτικοποίηση και ανθρωπιστική δραστηριότητα τόσο στο προσκήνιο όσο και στο παρασκήνιο, γίνεται σε μεγάλο βαθμό και για λόγους εντυπωσιασμού και συντήρησης μιας πολιτικά ενεργής ταυτότητας για το βραβείο Όσκαρ και το Χόλλυγουντ γενικότερα. Είτε πρόκειται για marketing είτε για ειλικρινή έκφραση ιδεών και απόψεων, δεν καταλήγει να βρίσκει εκεί ο θεσμός την πολιτική του σύνδεση.
Ο πραγματικά και ηχηρά πολιτικός χαρακτήρας των εν λόγω βραβείων προκύπτει την εκάστοτε ιστορική στιγμή που τα πολιτικά δρώμενα είναι τόσο έντονα και καθολικά, ώστε οι αλλαγές που προκαλούν στην κοινωνία καταλήγουν να επηρεάσουν τη μικροκοινωνία του Χόλλυγουντ και την προστατευμένη ευημερία της. Μόλις πέρασε η μεγαλύτερη και πιο αμφιλεγόμενη συζήτηση γύρω από την απονομή δεν ήταν ποιες ταινίες και ποιοι υποψήφιοι θα βραβεύονταν, αλλά ο μειωμένος αριθμός σε βαθμό που έδινε κατά πολλούς την αίσθηση αποκλεισμού των μαύρων ηθοποιών από τις υποψηφιότητες και κατά συνέπεια από την πιθανότητα διεκδίκησης ενός βραβείου Όσκαρ. Βάσιμο ή αβάσιμο, μικρή σημασία έχει, μπροστά στο γεγονός ότι μια μεγάλη ομάδα καλλιτεχνών προερχόμενη από μια επίσης μεγάλη κοινωνική ομάδα, ειδικά στην Αμερική, ένιωσε ένα διόλου πρωτόγνωρο ρατσισμό να ενεργοποιείται για ακόμα μια φορά στην ιστορία της, με αποτέλεσμα να βρίσκει τον εαυτό της σε ένα περιθώριο καλλιτεχνικό, αλλά και βαθιά κοινωνικό. Ο αντίλογος εδώ υποστηρίζει φυσικά ότι τέτοιο ζήτημα δεν υπήρξε ποτέ, με απόδειξη τη φετινή βράβευση συντελεστών του Moonlight, αλλά και της ίδιας της ταινίας ως καλύτερης του περασμένου έτους. Σημασία σε αυτή την περίπτωση έχει η ενεργοποίηση ενός κοινού αισθήματος και μιας μνήμης καθημερινής και επαναλαμβανόμενης, που επεκτείνεται σε νέο κάθε φορά πλαίσιο.
Και φτάνοντας στην 89η απονομή και ενώ όλα βαίνουν καλώς στον Πλανήτη Γη, η νέα άρχουσα τάξη στα αμερικανικά μέρη αποφασίζει και διατάσσει την απαγόρευση εισόδου μουσουλμάνων από 6 χώρες στο έδαφος της για ένα τουλάχιστον χρονικό διάστημα σε εφαρμογή μέτρων κατά της τρομοκρατίας. Πλήθος τρομοκρατών φοιτητών, νόμιμων κατοίκων, επιστημόνων και λοιπών βρίσκει τα σύνορα κλειστά και ανάμεσα σε όλους αυτούς και οι τρομοκράτες υποψήφιοι για τα βραβεία Όσκαρ. Και παρά την αναστολή του μέτρου για τους καλλιτέχνες, ο αγαπημένος Ασγκάρ Φαραντί και οι συντελεστές του βραβευμένου πλέον με Όσκαρ «Εμποράκου» του αρνήθηκαν να παρευρεθούν σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την αυθαιρεσία ενάντια στους ανθρώπους του λαού τους. Πόσο βαθιά μια πολιτική απόφαση αυταρχισμού επηρέασε μια κοινωνικά δραστηριότητα αποδοχής και καταξίωσης. Ο Ασγκάρ στο Ιράν, ο Εμποράκος μόνος στα Όσκαρ, ο Τραμπ στο θρόνο του και το έντονο πολιτικό χρώμα που ο θεσμός αποκτά ολοένα πιο δυνατό, χωρίς να μπορεί να το προβλέψει, χωρίς να έχει λόγο αν το επιθυμεί, χωρίς δυνατότητα να το ελέγξει. Και έτσι τα Όσκαρ γίνονται πολιτικά…
