Το ακόλουθο κείμενο, με ημερομηνία 10 Μαρτίου 2016, υπογράφει το ΑΝΤΙΡΑΤΣΙΣΤΙΚΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ (Α.Π.Π.Α.)
Με μεγάλη ανησυχία και απογοήτευση –τελικά—παρακολουθήσαμε όλες και όλοι την τελευταία Σύνοδο Κορυφής με θέμα το προσφυγικό ζήτημα, μετά και τις πρόσφατες (μονομερείς) ενέργειες κρατών-μελών της Ε.Ε. να σταματήσουν τη διέλευση προσφύγων μέσα από τα εδάφη τους. Την ίδια στιγμή που Κροατία, Σλοβενία και Αυστρία (μετά από την Ουγγαρία) προχωρούν στην (πλήρη ή μερική) απαγόρευση στη διέλευση των προσφύγων από τα εδάφη τους, αφήνοντας γύρω στις 13 χιλιάδες πρόσφυγες να ξεπαγιάζουν και να βρέχονται στα χωράφια της Ειδομένης, τα συμπεράσματα της Συνόδου αποτελούν ουσιαστική άρνηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να τιμήσει τα ιδανικά του «ανθρωπισμού» και της «αλληλεγγύης», τα οποία αποτελούν (υποτίθεται) πυλώνες του λεγόμενου «Ευρωπαϊκού Οικοδομήματος». Στο κοινό ανακοινωθέν της Συνόδου που εκδόθηκε χθες (09/03/2016) τα χαράματα, και φέρει την υπογραφή και του Αλέξη Τσίπρα, τονίζεται ότι “οι υπερβολικές ροές μεταναστών από το διάδρομο των δυτικών Βαλκανίων έχουν πλέον τερματιστεί”!....
Η απόφαση των ηγετών της Ε.Ε. να προχωρήσουν σε παροχή έκτακτης ανθρωπιστικής βοήθειας ύψους €700 εκατ., για την περίοδο 2016-2018 (τα €300 εκατ. θα δαπανηθούν μέσα στο 2016), χωρίς να διευκρινίζεται πού και πώς θα δοθούν, αφήνει να εννοηθεί ότι θα ενταθεί η πολιτική των «κλειστών συνόρων» που ακολουθείται μέχρι σήμερα από μερικές ευρωπαϊκές χώρες. Η πολιτική αυτή όχι μόνο δεν συμβαδίζει με τις υποχρεώσεις των χωρών μελών για τήρηση των διεθνών συνθηκών (βλ. Σύμβαση της Γενεύης για τους Πρόσφυγες), αλλά και καταδεικνύει έλλειψη στοιχειώδους αλληλεγγύης προς μια άλλη χώρα-μέλος της Ένωσης (Ελλάδα εν προκειμένω), από τη στιγμή που θεωρείται δεδομένο –σε αντίθεση με τη συμφωνία του περασμένου Νοεμβρίου που μιλούσε για αναλογική κατανομή των προσφύγων σε ΟΛΕΣ τις χώρες της Ε.Ε.— ότι:
1) οι πρόσφυγες θα παραμείνουν στην Ελλάδα, για όσο χρονικό διάστημα θα εκκρεμούν, τόσο η καταγραφή τους, όσο και οι αιτήσεις για άσυλο, και
2) το να δαπανηθούν χρήματα για την αποτροπή των ακραίων ανθρωπιστικών κινδύνων (βλ. παροχή προσωρινής στέγασης και διατροφής των προσφύγων), θα λύσει το πρόβλημα των προσφυγικών ροών, τη στιγμή που γνωρίζουμε ότι τα αίτια της μαζικής φυγής αυτών των ανθρώπων από τις πατρίδες τους (εμφύλιες συρράξεις, ακραία πείνα και φτώχεια, επιδημίες κ.λπ.) δεν έχουν ούτε κατά ελάχιστον λυθεί!
Η δε διαφαινόμενη συμφωνία με την Τουρκία προβλέπει μαζική επαναπροώθηση προσφύγων στην Τουρκία, κάτι που Διεθνείς Οργανισμοί, όπως η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, τόνισαν ότι ισοδυναμεί με επιστροφή ξένων σε τρίτη χώρα, και, ως εκ τούτου, αντιβαίνει την ευρωπαϊκή και διεθνή νομοθεσία και παραβιάζει το δικαίωμα για προστασία (βλ. ενδεκτικά εδώ και εδώ).
Η Διεθνής Αμνηστία, μάλιστα, χαρακτήρισε τις μαζικές επαναπροωθήσεις προσφύγων, «θανάσιμο κτύπημα στο δικαίωμα αναζήτησης ασύλου».
Την ίδια στιγμή, ο Πρόεδρος του Ε. Συμβουλίου (Ντ. Τουσκ), σε συνάντηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό, δηλώνει απερίφραστα «[…] θέλω να κάνω έκκληση προς όλους τους πιθανούς παράνομους οικονομικούς μετανάστες από όπου κι αν προέρχονται: Μην έρθετε στην Ελλάδα, στην Ευρώπη» !
Όπως είχαμε προβλέψει (κείμενό μας του περασμένου Οκτωβρίου), τα γεγονότα που εξελίχθηκαν τους τελευταίους μήνες στις χώρες της βαλκανικής Χερσονήσου και της κεντρικής Ευρώπης, με αφορμή τη «διαχείριση» του προσφυγικού ρεύματος προς τη βόρεια Ευρώπη, φαίνεται ότι οδήγησαν την Ε.Ε. σε μια νέα στρατηγική σύλληψη της «διαχείρισης», βασικοί στόχοι της οποίας είναι να ανακοπεί δραματικά το προσφυγικό ρεύμα, και για τον σκοπό αυτό πρέπει να ολοκληρωθεί και τελειοποιηθεί η οικοδόμηση της «Ευρώπης–φρουρίου»!
Το Αντιρατσιστικό Παρατηρητήριο του Πανεπιστημίου Αιγαίου θέλει, για ακόμα μια φορά, να επαναλάβει ότι είναι γεωπολιτικά αυθαίρετος και πολιτικά ανεπίτρεπτος ο διαχωρισμός των διωκόμενων προσώπων σε «επιλέξιμους πρόσφυγες» και «απελάσιμους οικονομικούς μετανάστες». Με ποια κριτήρια ένα άτομο αποδιωγμένο από το Αφγανιστάν ή το Ιράκ δεν είναι πρόσφυγας, αλλά αποτελεί «οικονομικό μετανάστη»; Ποιος ορίζει το περιεχόμενο και τα όρια της αβίωτης ζωής; Πώς γίνεται οι προσπάθειες των ανθρώπων που προσφεύγουν σε άλλες χώρες με την ελπίδα μιας βιώσιμης ζωής να χωρίζονται σε «τεκμηριωμένη αποφυγή κινδύνων θανάτου ή δίωξης» από τη μια, και «προσδοκίες βελτίωσης της ποιότητας ζωής» από την άλλη; Πώς είναι δυνατόν πληθυσμοί ολόκληροι να χαρακτηρίζονται συλλήβδην ως «οικονομικοί μετανάστες» και όχι πρόσφυγες, ενώ ακόμη και το υπάρχον προσφυγικό δίκαιο προβλέπει ότι στην διαδικασία αναγνώρισης του καθεστώτος του πρόσφυγα συνεκτιμάται η ειδική θέση του ατόμου (πιθανότητα δίωξης), και εφαρμόζεται η αρχή σύμφωνα με την οποία η αναγνώριση του καθεστώτος του πρόσφυγα είναι πράξη ανθρωπιστική;
Δυστυχώς, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποκτά όλο και περισσότερο, την όψη μιας κυνικής, νεοφιλελεύθερης συμμαχίας, εγκληματικά αδιάφορης στα προβλήματα των λαών, τα οποία πολύ συχνά έχει (συν)δημιουργήσει με τις οικονομικές, πολιτικές και γεωστρατηγικές της επιλογές. Μιας πολιτικής συμμαχίας, η οποία το μόνο που ξέρει να κάνει είναι να επιβάλλει νέο-αποικιακά μνημόνια και να οδηγεί τους πρόσφυγες στον πνιγμό και στις βάρβαρες συνθήκες διαμονής.
Όσοι αντιτιθέμεθα σε αυτή την εξέλιξη, καλούμαστε να αγωνιστούμε για να αποτρέψουμε τη στρατιωτικοποίηση των θαλάσσιων συνόρων, την εγκατάσταση «hotspots» έτσι όπως τα έχουν σχεδιάσει μέχρι σήμερα (δηλ. να αποφασίζουν με ανυπόστατα κριτήρια διαχωρισμού των ανθρώπων ποιοι θα μείνουν και ποιοι θα επιστρέψουν πίσω), τη διαιώνιση των κινδύνων για τις ζωές των ανθρώπων που προκαλούνται από τις συνθήκες παράνομης μετακίνησης. Ταυτόχρονα, καλούμαστε να αγωνιστούμε τόσο για να ανοίξουν νόμιμες και ασφαλείς δίοδοι μετανάστευσης προς την Ευρώπη, όσο και να σταματήσουν αμέσως οι πόλεμοι και οι καταστροφές που προκαλούν τη μαζική φυγή του άμαχου πληθυσμού.
[η φωτογραφία του εξωφύλλου είναι της 'Ελενας Νασάτι]
